معرفی انواع آب معدنی، کدام آب معدنی را بخریم؟

هر آنچه که باید در مورد انواع آب معدنی بدانید!

• انواع آب معدنی چه نوع آبی می باشند و چه تفاوتی با آب معمولی دارند؟

• چطور می‌توانید کیفیت انواع آب معدنی را تشخیص دهید؟

• انواع آب‌های معدنی و موارد مصرف هر یک از آن‌ها کدامند؟

• انواع آب معدنی چه فواید و مضراتی دارند؟

• مقدار مصرف مجاز انواع آب معدنی چقدر است؟

آب معدنی چیست؟

آب معدنی یا Mineral Water نوع خاصی از آب آشامیدنی است که به صورت طبیعی بوجود می‌آید. این نوع آب به دلیل عبور از لایه‌های سنگی زمین، دارای مواد آلی و عناصر معدنی زیادی است. جالب است بدانید که مصرف آب دارای ترکیبات معدنی می‌تواند بخش بزرگی از نیاز بدن شما به املاح ضروری را برطرف کند. کلسیم، پتاسیم، منیزیم، آهن، نمک‌های ید دار، آرسنیک، گوگرد و … از مهم‌ترین ترکیبات و عناصر معدنی هستند که در انواع آب‌های معدنی یافت می‌شوند.
مشخصا جنس سنگ‌های موجود در لایه‌های زمین و همچنین شرایط تولید آب طبیعی معدنی، بر کیفیت، طعم و میزان ترکیبات معدنی موجود در آب اثر زیادی خواهد داشت. در این راستا لازم به ذکر است که چشمه‌های طبیعی و مصنوعی از مهم‌ترین منابع تولید آب‌های دارای املاح معدنی به شمار می‌روند. اما آب بدست آمده از دل طبیعت باید برای مصرف خوراکی، آماده شود. آماده سازی و بسته بندی این آب‌ها در کارخانه‌های تولید آب معدنی و تحت عنوان فرآیند سالم سازی آب انجام می‌گردد. بد نیست بدانید که این پروسه در کارخانه‌های صنعتی از یک الگوی کلی پیروی می‌کند،

به طوری که فرآیند تولید انواع آب معدنی در کارخانه را میتوان در ۴ مرحله زیر خلاصه کرد:

• انتقال آب از منابع طبیعی به محل ذخیره
• فیلتر کردن
• استرلیزه کردن
• پر کردن بطری‌های آب

حال سوال این است که مرز بین آب دارای املاح و آب معمولی چگونه تعیین می‌شود؟ آیا استاندارد و معیار خاصی برای تولید انواع آب‌های معدنی وجود دارد؟

انواع آب معدنی چه تفاوتی با آب معمولی دارد؟

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های آب دارای املاح یا انواع آب معدنی با آب معمولی وجود ترکیبات معدنی بیشتر، در این نوع از آب‌های طبیعی است. بر این اساس می‌توان گفت که آب با مواد معدنی آبی است که در آن املاح و عناصر معدنی بیشتری وجود دارد. اما اگر بخواهیم یک تعریف علمی و دقیق از آب با املاح معدنی ارائه کنیم؛ باید به تعریف سازمان غذا و داروی امریکا اشاره کرد. در این تعریف، آب معدنی آبی است که مقدار مواد معدنی و املاح در آن از ۲۵۰ واحد در میلیون بیشتر باشد.
باید ذکر کرد که عدد ۲۵۰ در تعریف فوق، بیان کننده میزان مواد جامد محلول در آب است که پس از تبخیر یک لیتر آب با دمای ۱۸۰ درجه سانتی گراد، در ظرف نمونه آزمایشگاه باقی مانده است. به عبارت دیگر اگر پس از تبخیر یک لیتر آب تحت دمای ۱۸۰ درجه در شرایط آزمایشگاهی، حداقل ۲۵۰ میلی گرم ماده جامد در ظرف باقی بماند؛ این آب، معدنی محسوب می‌شود. حال سوال اینجاست که یک آب معدنی خوب دارای چه مقدار ناخالصی است؟ اصلا کیفیت آب دارای املاح بالا چطور مشخص می‌شود؟

تشخیص کیفیت انواع آب معدنی

میزان ناخالصی آب طبیعی معدنی یکی از مهم‌ترین معیارهای تشخیص کیفیت آن است. به طور کلی هر چه مواد ناخالص موجود در آب کمتر باشد؛ آب معدنی گواراتر و سالم تر خواهد بود. بر این اساس انواع آب معدنی به ۳ دسته تقسیم می‌شوند:

•  آب چشمه

  آب‌های دارای مواد جامد محلول کمتر از ۲۵۰ میلی گرم در هر لیتر و با حداقل میزان ناخالصی

  • آب‌های معدنی سبک

  بهترین نوع آب معدنی با مواد جامد محلول بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی گرم در هر یک لیتر

  • آب با ترکیبات معدنی سنگین

  آب‌های معدنی طبیعی دارای بیش از ۵۰۰ میلی گرم ترکیبات ناخالص در هر یک لیتر

حال به نظر شما چطور می‌توان کیفیت آب معدنی را تشخیص داد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که یکی از راحت‌ترین راه‌ها برای تشخیص میزان کیفیت انواع آب‌های معدنی بررسی میزان TDS آب است. TDS معیاری است که مقدار کل مواد جامد محلول در آب را تعیین می‌کند. این عدد بر روی برچسب بطری‌های آب بسته بندی معدنی درج می‌شود. بنابراین اگر می‌خواهید بدانید که آب معدنی موجود در دستان شما، چقدر با کیفیت و گواراست؛ کافیست مشخصات روی بطری را بررسی کنید. اگر TDSروی لیبل بطری آب، عددی کمتر از ۳۰۰ را نشان داد؛ با اطمینان کامل آن آب معدنی را بخرید. اهمیت و نقش بسته بندی آب معدنی در خرید آنهاو قرار دادن برپسب روی بطری برای مطالعه مشتریان بسیار اهمیت دارد،  اما آیا تفاوت انواع آب‌های دارای ترکیبات معدنی فقط در مقدار TDS آن‌ها خلاصه می‌شود؟

انواع ترکیبات آب معدنی کدامست؟

انواع آب‌های معدنی را می‌توان بر اساس معیارهای مختلفی تقسیم بندی کرد. یکی از رایج‌ترین این دسته بندی‌ها، تقسیم انواع آب با مواد معدنی بر اساس نوع و میزان املاح موجود در آن است. به طور کلی ترکیبات موجود در آب‌های معدنی با توجه به نحوه و منبع پیدایش آنها متفاوت است. به عنوان مثال آب‌های معدنی بدست آمده از کوه‌های زاگرس با آب تهیه شده از رشته کوه‌های بینالود خراسان یا آب‌های تولید شده در فصول گرم سال با آب‌های بدست آمده در فصول سرد، به لحاظ ترکیبات معدنی و خواص با یکدیگر متفاوت خواهند بود. همچنین لازم به ذکر است که بسیاری از کارخانه‌ها با هدف بهبود کیفیت آب، اقدام به تولید آب معدنی غنی شده می‌کنند. این گونه از آب‌های معدنی به طور معمول دارای درصد بیشتری از یک عنصر معدنی خاص هستند.

خوب است بدانید که دو عنصر معدنی کلسیم و منیزیم نقش مهمی‌ در تعیین نوع آب معدنی دارند؛ به طوری که برای نمونه آب‌های دارای میزان کلسیم بالا به عنوان آب سخت شناخته می‌شوند. بر این اساس جدول زیر به چند نوع از مهم‌ترین انواع آب‌های معدنی اشاره کرده است. همچنین اگر علاقه مند هستید که در مورد انواع آب‌های معدنی و کاربرد آنها اطلاعات بیشتری بدست آورید؛ پیشنهاد می‌شود که مقاله “اهمیت ترکیبات آب معدنی”  و مقاله “ویژگی ها و طعم آب معدنی خوب و سالم” را مطالعه کنید.

انواع آب معدنی و موارد مصرف

آب با مواد معدنی کم   = برای نوزادان و بیماران کلیوی
آب دارای مواد معدنی زیاد  = منع مصرف برای بیماران کلیوی
آب کم سدیم  = برای  بیماران کلیوی، دارای فشار خون بالا، مشکلات قلبی
آب با سدیم بالا  = برای ورزشکاران حرفه ای
آب سولفات دار = برای بازسازی پوست
آب حاوی آهن =  افراد دارای کم خونی یا فقر آهن
آب کلسیم دار (آب سخت)  = برای کودکان، زنان باردار و مسن جهت تقویت استخوان
آب بی کربنات (آب کربناته)  = برای تسکین اسید معده و کمک به هضم غذا
آب با منیزیم  =  کاهش کلسترول، ضد استرس، بازسازی ماهیچه‌ها

جدول فوق نشان می‌دهد که هر یک از انواع آب‌های معدنی با توجه به ترکیبات ویژه ای که دارند؛ دارای کاربرد و موارد مصرف خاصی هستند. بنابراین باید توجه داشت که هر یک از گونه‌های مختلف این آب چه فواید و مضراتی دارند؛ دانستن این موارد به شما کمک می‌کند که بهترین نوع آب معدنی را جهت حفظ و بهبود سلامتی خود، انتخاب کنید، انواع آب معدنی فاقد هر گونه میکروب هستند اگر به شرح اینکه آب معدنی فاقد میکروب است علاقه مند هستید روی لینک کلیک کنید و مطالعه کنید. 

فواید و مضرات انواع آب معدنی چیست؟

به طور کلی نوشیدن آب معدنی در طی روز به دلیل افزایش سطح اکسیژن خون، باعث بهبود عملکرد کلی بدن انسان خواهد شد. بنابراین لازم است برای حفظ سلامتی خود حتما به مقدار کافی و به صورت منظم آب بنوشید، نکته اینجاست که آب معدنی با آب تصفیه شده با دستگاه های تصفیه بسیار متفاوت است اگر علاقه مند هستید چه تفاوتی دارد مقاله تفاوت آب تصفیه شده با آب معدنی را مطالعه کنید. 

بدن ما به جز اکسیژن، به عناصر معدنی دیگری نیز مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم، آهن و … نیاز دارد. بسیاری از افراد برای تامین این املاح ضروری، از مکمل‌های خاص استفاده می‌کنند؛ اما جالب است بدانید که شما می‌توانید با نوشیدن مقدار کافی از انواع آب معدنی، ضمن بهره مندی از خواص بی شمار نوشیدن آب، نیاز بدنتان به ترکیبات معدنی ضروری را نیز برطرف نمایید؛ خب چه چیزی بهتر از این؟ یک تیر و دو نشان!

بنابراین می‌توان گفت که یکی از مهم‌ترین خواص انواع  آب معدنی، تامین املاح ضروری بدن به صورت طبیعی است.

درست است که آب‌های معدنی به دلیل ترکیبات آلی و معدنی موجود در خود، دارای خواص و فواید زیادی هستند؛ اما نباید از این نکته نیز غافل بود که این آب‌ها در کنار این همه فایده، مضراتی نیز دارند. البته لازم به ذکر است که عمده ضررهای آب‌های دارای املاح بالا، به نحوه نگهداری، نوع بطری و … مربوط می‌شود؛ نه ترکیبات معدنی موجود در آن. به عنوان مثال یکی از مهم‌ترین مضرات نوشیدن آب معدنی در بطری‌های پلاستیکی، ایجاد ترکیبات سرطان زا در آب به دلیل قرار گرفتن در زیر تابش مستقیم آفتاب است. در هر حال اگر می‌خواهید در مورد مضرات استفاده مداوم از آب‌های معدنی بیشتر بدانید؛ مطالعه مقاله “مضرات آب معدنی چیست؟” پیشنهاد ما به شماست.

ذکر این نکته نیز لازم است که از جوشاندن آب معدنی یا منجمد کردن آن اکیدا خودداری کنید؛ چرا که کارشناسان تغذیه معتقدند که جوشاندن و انجماد بطری‌های آب دارای املاح معدنی، باعث آزاد شدن ماده ای به نام مونیمر خواهد شد که یک ترکیب سرطان زا به شمار می‌رود.
حال که با عمده فواید و مضرات آب‌های معدنی آشنا شدید؛ بد نیست بدانید که نوشیدن این آب‌ها برای چه کسانی ضروری و برای چه کسانی غیر مجاز است. در ادامه به ذکر این مطلب پرداخته خواهد شد.

چه کسانی باید انواع آب  دارای املاح بالا بنوشند؟

در یک قاعده کلی نوشیدن آب معدنی به تمام کسانی که می‌خواهند املاح معدنی ضروری بدن خود مانند کلسیم، پتاسیم و منیزیم را تامین کنند؛ توصیه می‌شود. اما برای برخی از افراد مصرف انواع مختلف آب‌های معدنی به نوعی یک ضرورت به حساب آمده و باید در برنامه تغذیه آن‌ها قرار گیرد. به عنوان مثال خانم‌های باردار یا مادران شیرده، کودکان و افراد سالمند بهتر است آب‌های معدنی سرشار از کلسیم را در برنامه تغذیه خود جای دهند. چرا که این دسته از افراد بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار دارند و باید جهت تقویت بافت استخوان‌های خود به مقدار کافی کلسیم دریافت کنند. آب‌های دارای کلسیم می‌توانند تا حد مطلوبی نیاز بدن این افراد را بر طرف کنند.

مقدار مصرف روزانه آب معدنی چقدر است؟

همانطور که می‌دانید بیش از ۷۰ درصد بدن انسان از آب تشکیل شده است. بنابراین لزوم نوشیدن مقدار کافی آب در هر روز، بر هیچ کس پوشیده نیست. بنا بر توصیه متخصصین تغذیه و سلامت، نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب روزانه برای هر فرد بالغ ضروری است (خانم‌ها حدود ۲ تا ۲.۵ لیتر و آقایان حداقل ۳ لیتر). در مورد کودکان نیز نوشیدن حداقل ۱.۵ لیتر آب در روز توصیه شده است.
با این تفاسیر آیا بهتر است همه آب مورد نیاز بدن را از طریق نوشیدن انواع آب با ترکیبات معدنی تامین کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که به طور کلی مصرف آب‌های معدنی به دلیل تامین املاح مورد نیاز بدن، باعث بهبود وضعیت سلامت شما خواهد شد. اما باید توجه داشته باشید که زیاده روی در نوشیدن آب معدنی نیز می‌تواند نتیجه عکس داده و در دراز مدت باعث به خطر افتادن سلامتی‌تان شود. بنابراین لازم است از مصرف دائم آب با مواد معدنی جهت تامین آب مورد نیاز بدن و جایگزین کردن کامل به جای آب شهری خودداری کنید. در این راستا بد نیست بدانید که برخی از متخصصین میزان مصرف مجاز آب معدنی برای هر فرد را یک لیوان در هفته اعلام کرده‌اند. بنابراین توصیه می‌شود که از آب تصفیه شده نیز جهت تامین آب مورد نیاز بدن خود استفاده نمایید.

حال که قرار است جهت حفظ سلامتی خود از به صورت کنترل شده از انواع آب‌های معدنی استفاده کنید؛ بهتر است بدانید که چه برند آب طبیعی معدنی بهتر است؟ اصلا آب معدنی خارجی بخرید یا آب معدنی ایرانی؟ اگر علاقه مند به مطالعه بیشتر در مورد میزان آب مورد نیاز بدن در روز هستید روی لینک کلیک کنید. 

بهترین برند آب معدنی کدامند؟

این روزها کارخانه‌های تولید انواع آب‌های معدنی در کشورمان بسیار زیاد شده‌اند؛ در این میان برندهایی نظیر:voss ، اویان ، دماوند، عالیس، دسانی، سورپرایز، نستله، زمزم، اکساب، واتا و … از جمله انواع  آب‌های معدنی ایرانی به شمار می‌روند. از طرفی لازم به ذکر است که برندهای مختلف آب معدنی‌های خارجی نیز در برخی از مناطق مرفه نشین شهرهای بزرگ و همچنین سایت‌های فروشگاهی خاص تحت عنوان آب معدنی لاکچری، خرید و فروش می‌شود؛ آب‌های معدنی ای که قیمت آنها گاها تا حدود ۵۰۰ هزار تومان برای هر بطری نیز خواهد رسید اگر علاقه مند به شناخت آنها هستید با مقاله بهترین برند های آب معدنی بین المللی  حتما آشنا شوید.

با این حال باید گفت که از نظر تمام فاکتورهایی که تا به حال بررسی کردم در حال حاضر آب معدنی کرست جزو بهترین انواع آب معدنی موجود در بازار ایران است ، به آب معدنی های گران قیمت موجود در بازار توجه نکنید که به دلیل شرایط بد واردات این نوع آب معدنی ۶۰۰۰۰ تومانی اکثرا سرطان زا و مسموم کننده هستند و وزرات بهداشت تا به حال هشدارهای زیادی در این باره داده است . 

در هر حال باید توجه داشته باشید که در زمان خرید هر نوع آب بسته بندی شده دارای املاح علاوه بر نام برند، حتما به تاریخ انقضای آب معدنی نیز دقت کنید. همچنین توصیه می‌شود که هرگز شل‌ آب معدنی قرار گرفته در زیر آفتاب را نخرید؛ چرا که تابش مستقیم نور خورشید و گرمای هوا موجب سرطان زا شدن ترکیبات معدنی آب داخل بطری‌های پلاستیکی خواهد شد.
در اینجا ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که بسیاری از افراد آب آشامیدنی را با آب با مواد معدنی اشتباه می‌گیرند. در حالی که نباید هر نوع آب بسته بندی شده را، معدنی دانست. آب معدنی دارای املاح خاص و کمیاب است؛ در حالی که آب آشامیدنی همان آب معمولی است که بسته بندی شده است. در حقیقت این مورد را می‌توان به عنوان عمده‌ترین تفاوت آب معدنی و آب آشامیدنی به حساب آورد.

سوالات متداول 

– انواع آب معدنی چه تفاوتی با آب معمولی دارد؟

آب‌های معدنی نسبت به آب‌های معمولی دارای ترکیبات معدنی و املاح بیشتری هستند.

– چطور می‌توان کیفیت انواع آب معدنی را تشخیص داد؟

اگر TDS مندرج روی بطری کمتر از ۳۰۰ باشد؛ یعنی آن آب معدنی با کیفیت است.

– آیا مصرف مداوم آب معدنی ضرر دارد؟

نوشیدن مداوم انواع آب دارای املاح بالا، در دراز مدت برای سلامتی مضر است؛ بنابراین توصیه می‌شود که آن را به طور کامل جایگزین آب معمولی نکنید.