۱۳ خوراکی مفید برای گرمازدگی
با فرارسیدن فصل تابستان و بالارفتن دمای هوا، بسیاری از مردم گرمازده می‌شوند؛ اینجاست که خیلی‌ها به دنبال پاسخ این سوال‌اند که برای گرمازدگی چه بخوریم؟
گرمازدگی یکی از مشکلات شایع در فصول گرم سال است. یک روز گرم تابستانی را تصور کنید؛ مردم در خیابان بیشتر از قبل عصبی به نظر می‌رسند، چهره‌ها برافروخته و اغلب قرمز، بی حال، کم اعصاب، پرخاشگر، با تعریق زیاد و … باید گفت که این علائم همه نشان دهنده گرمازدگی هستند. علائم رایجی که می‌توان در روزهای گرم سال، بین مردم مشاهده کرد.
اما سوال اینجاست که موقع گرمازدگی چه باید خورد و اگر گرمازده شدیم چه کار کنیم؟
در این مقاله قصد داریم به این سوالات پاسخ داده و ۱۸ خوراکی و نوشیدنی مفید و ساده را معرفی کنیم که آبی باشد بر آتش گرمازدگی شما!
چطور گرمازدگی ما را گرفتار می کند؟
آیا می‌دانید که گرمازدگی چطور اتفاق می‌افتد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که بدن ما به دارای یک سیستم تنظیم درجه حرارت است که به صورت طبیعی از گرم شدن بیش از حد بدن ممانعت به عمل می‌آورد؛ اما در تابستان به دلیل تعریق زیاد، مکانیزم خنک کنندگی بدن دچار مشکل می‌شود.
در واقع زمانی که زیاد عرق می‌کنید، آب بدن همراه با املاحی نظیر کلسیم و پتاسیم دفع شده و در مواجه با گرما و رطوبت بیشتر هوا، بدن نمی‌تواند از طریق تعریق دمای خود را کاهش داده و به این ترتیب ما گرمازده می‌شویم.
بنابراین عدم توانایی بدن در کاهش درجه حرارت و رساندن دما به حد تعادل، در مجاورت هوای گرم و مرطوب را می‌توان علت اصلی گرمازدگی دانست.
بر این اساس به عنوان یک توصیه دوستانه به شما پیشنهاد می‌کنیم که اگر هیچوقت به اندازه کافی آب نمی‌نوشید؛ حداقل در فصل تابستان برای جلوگیری از گرمازده شدن، زیاد آب بخورید، مقاله میزان آب مورد نیاز بدن در اندازه گیری کم آبی و گرما زدگی شما کمک کننده می باشد.
جالب است بدانید که یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای جلوگیری گرمازدگی نوشیدن آب فراوان مخصوصا آب معدنی است. به عبارت دیگر خوردن آب به شما کمک می‌کند که بدن خود را هیدراته نگه داشته و در صورت تعریق بیش از حد در زمان قرار گرفتن در معرض گرما، از دهیدراته شدن بدن خود جلوگیری کنید.
انواع و علائم گرمازدگی کدام است؟
به طور کلی گرمازدگی در ۳ سطح خفیف، متوسط و شدید رخ می‌دهد. لازم به ذکر است که در گرمازدگی ضعیف اغلب راه‌های درمان خانگی موثر واقع می‌شوند؛ در نوع متوسط ممکن است لازم شود به مرکز درمانی مراجعه کنید. اما اگر فردی دچار گرمازدگی شدید شد، توصیه می‌کنیم که جهت جلوگیری از خطرات احتمالی نظیر آسیب دیدگی بافت‌های داخلی بدن، حتما به پزشک مراجعه کند.
همچنین از مهم‌ترین علائم گرمازدگی می‌توان به علائم زیر اشاره کرد:
• تعریق بیش از حد
• بی قراری و پرخاشگری
• قرمز شدن پوست بدن (خصوصا در نواحی بدون پوشش مثل صورت و دست‌ها)
• ضعف و بی حالی و در شرایط حاد غش کردن
• اسهال، استفراغ و حالت تهوع
• گرفتگی عضلانی
• زیاد شدن ضربان طبیعی قلب
• افزایش غیر عادی دمای بدن
• عرق سوز شدن پوست
• خستگی بیش از حد
• تشنگی غیر معمول
• ضعیف شدن نبض
• تند شدن تنفس
• سرگیجه و گیجی
• و …
حال که نشانه‌های گرمازدگی را شناختید؛ حتما می‌پرسید که اگر گرمازده شدیم چه بخوریم؟
چه چیزی برای گرمازدگی خوب است؟
با توجه به اینکه گرمازدگی در نتیجه اختلال در مکانیزم تنظیم دمای بدن رخ می‌دهد می‌توان گفت که به طور کلی هر ماده غذایی که بتواند ضمن تامین آب بدن، به کاهش درجه حرارت نیز کمک کند؛ برای گرمازدگی خوب است.
یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای به تعادل رساندن دمای بدن، تعریق و ادرار است. در واقع بدن ما توسط فعالیت غدد تعریق و دفع ادرار سعی دارد، درجه حرارت خود را کم کند. حال فرض کنید که به دلایل مختلف آب کافی در بدن وجود نداشته باشد تا بتواند از طریق ادرار یا تعریق به کاهش دمای اندام‌ها کمک کند.
بر این اساس در پاسخ به این سوال که موقع گرمازدگی چه بخوریم، باید بگوییم که نوشیدن آب آن هم آب خنک، به بهبود حال فرد گرمازده کمک فراوانی خواهد کرد.
اما اگر گرمازده شدید، دقیقا چه چیزی باید بخورید؟
۱۸ نمونه از بهترین خوراکی ها برای فرد گرمازده
همانطور که پیش‌تر ذکر شد؛ بهترین خوراکی در زمان گرمازدگی، چیزی است که بتواند دمای بدن را کاهش دهد. در این خصوص لازم به یادآوری است که اگر خود یا اطرافیانتان دچار گرمازدگی شدید، به هیچ وجه با خوردن آب خیلی سرد سعی در کم کردن دمای بدن نکنید؛ چرا که این کار به دلیل وارد کردن شوک به بدن، بسیار خطرناک است. به همین دلیل توصیه می‌شود که برای درمان این عارضه از نوشیدنی‌های خنک نه یخ استفاده کنید.
در ادامه به ۱۸ نوشیدنی و خوراکی مناسب برای رفع گرمازدگی اشاره خواهیم کرد.
۱. شربت آبلیمو
به طور کلی آبلیمو به کم کردن عطش و رفع تشنگی شدید کمک بسیاری خواهد کرد. همچنین لازم به ذکر است که لیمو‌ترش برای درمان اسهال ناشی از گرمازدگی نیز موثر است. بنابراین می‌توان گفت که یک لیوان آب خنک همراه با چند قطره آبلیموی تازه در زمان گرمازدگی معجزه می‌کند.
۲. شربت سکنجبین
یکی دیگر از شربت‌های سنتی از بین برنده عطش، شربت سکنجبین است. این نوشیدنی از سرکه و شکر یا نبات تهیه می‌شود. شما می‌توانید این شربت را به صورت شهد آماده تهیه کرده و اگر گزمازده شدید؛ یک لیوان شربت سکنجبین رقیق و خنک از آن را نوش جان کنید.
۳. عرق کاسنی
اگر دچار تشنگی مفرط هستید؛ نوشیدن عرق کاسنی برای شما بسیار مفید است. یکی از مهم‌ترین خواص عرق کاسنی را می‌توان درمان عطش دانست؛ این خاصیت آنقدر قوی است که بسیاری این عرق را به عنوان مسکن عطش می‌شناسند.
همچنین لازم به ذکر است که طبع سرد عرق کاسنی باعث متعادل سازی طبع بدن در فصول گرم سال خواهد شد.
۴. شربت تخم شربتی و ریحان
تخم شربتی را حتما در لیوان‌های شربت خانه مادربزرگ‌ها دیده‌اید؛ اگر تخم شربتی و ریحان را در آب بریزید؛ پس از مدتی مشاهده می‌کنید که به دلیل جذب آب، لعاب داده و یک ژله طبیعی دور آن‌ها را گرفته است.
شاید بتوان گفت که مهم‌ترین دلیل استفاده از شربت تخم شربتی و تخم ریحان همین ماده ژله‌ای است. در واقع لعاب دادن این تخم‌ها در زمان قرارگیری در آب، باعث می‌شود که مدت بیشتری آب در بدن نگه داشته شده و به عبارتی مشکل دهیدراته شدن در بدن بوجود نیاید.
همچنین لازم به ذکر است که این دو تخم گیاهی خاصیت از بین برنده عطش را نیز دارند؛ به همین دلیل برای رفع گرمازدگی بسیار موثرند.
۵. شربت خاکشیر و بیدمشک
نوشیدن یک لیوان شربت خاکشیر و بیدمشک خنک می‌تواند تا حد زیادی علائم گرمازدگی را از بین ببرد. عرق بیدمشک خاصیت تب بری دارد؛ در نتیجه به کاهش دمای بدن کمک می‌کند.
خاکشیر نیز علی رغم طبع گرم و تر به عنوان یک خنک کننده طبیعی شناخته می‌شود. این ماده با قرار گرفتن در آب به مقدار کمی حجیم شده و لعاب داده و به این ترتیب آب را در خود جذب می‌کند که این خاصیت، خود باعث افزایش مدت باقی ماندن آب در بدن خواهد شد.
به همین دلیل می‌توان گفت که شربت خاکشیر همراه با عرق بیدمشک یک نوشیدنی فوق‌العاده برای فرد گرمازده است.
۶. شربت گلاب
با توجه به آنچه تاکنون ذکر کردیم، دمای بدن فردی که گرمازده می‌شود بالا رفته و در واقع سیستم تنظیم حرارت در بدن او دچار اختلال می‌گردد. بنابراین لازم است از یک ماده غذایی که به کاهش درجه حرارت بدن کمک می‌کند؛ استفاده کنیم. جالب است بدانید که گلاب همان چیزی است که می‌خواهید.
یکی از خواص گلاب که در طب سنتی به آن اشاره شده، متعادل کردن درجه حرارت بدن است. به همین دلیل نوشیدن یک لیوان شربت گلاب خنک، راه حلی عالی برای درمان فرد گرمازده محسوب می‌شود.
همچنین جالب است بدانید که به گفته دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران خوردن گلاب همراه با یخ باعث خروج صفرا از طریق استفراغ شده و در نتیجه در درمان گرمازدگی موثر است.
۷. چای گل داوودی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید چای گل داوودی برای درمان گرمازدگی در چین کاربرد دارد. یکی از خواص اصلی گل داوودی خاصیت خنک کنندگی آن است؛ همچنین باید گفت که طبع سرد این گیاه نیز به کاهش دمای بدن در زمان گرمازدگی کمک زیادی خواهد کرد.
۸. دمنوش به لیمو
بسیاری از افراد به‌لیمو را به عنوان یک دمنوش خواب‌آور و مسکن اعصاب می‌دانند؛ اما جالب است بدانید که دم کرده سرد این گیاه، در بهبود فرد گرمازده نیز تاثیرگذار خواهد بود.
۹. دمنوش لوتوس (برگ نیلوفر آبی)
لوتوس یا نیلوفر آبی یکی از گیاهان طبیعی است که به متعادل کردن دمای و کنترل درجه حرارت بدن کمک بسیاری می‌کند. به همین دلیل از دم کرده برگ این گیاه در کاهش علائم و رفع گرمازدگی استفاده می‌شود.
۱۰. دمنوش عناب
یکی دیگر از خنک کننده‌های طبیعی بدن عناب است. این ماده غذایی خوشمزه را می‌توانید به صورت دم کرده همراه با شکر جهت درمان گرمازدگی میل کنید.
۱۱. خیار
خیار یک میوه پرطرفدار تابستانی محسوب می‌شود. این میوه خوشمزه نیز مانند اکثر میوه‌های فصل گرما، دارای طبع سرد است. بنابراین در رفع عطش و کاهش دمای بدن اثر زیادی دارد. همچنین باید گفت که وجود فیبر در این میوه جذب آب را در بدن افزایش می‌دهد.
۱۲. هندوانه
به جرات می‌توان هندوانه را پر آب‌ترین میوه دانست. این میوه تابستانی با طبع سردی که دارد؛ باعث خنکی بدن شده و در رفع نشانه‌های گرمازدگی تاثیر زیادی دارد. پس اگر گرمازده شدید، یک قاچ هندوانه خنک دوای درد شما خواهد بود.
۱۳. آلو
این میوه تابستانی را می‌توان به چند صورت برای درمان گرمازدگی استفاده کرد؛ خوردن آلو به دلیل خاصیت آنتی اکسیدان بودن آن باعث کاهش التهابات ناشی از گرمازدگی کمک می‌کند. همچنین شما می‌توانید از برگه آلو (خشک شده آن) استفاده کنید؛ به این صورت که مدتی آن را در آب خیس کرده و پس از جدا کردن هسته، همراه با آب، شکر و یخ میل کنید.
۱۴. نعناع
نعناع را می‌توان به عنوان یک سبزی خنک دانست. خوردن این سبزی چه در کنار وعده غذایی و چه همراه با انواع نوشیدنی مانند موهیتو یا سکنجبین به خنک کردن بدن کمک خواهد کرد.
۱۵. پیاز و آب آن
شاید باور نکنید اما پیاز یکی از درمان‌های موثر گرمازدگی به شمار می‌رود. استفاده از پیاز جهت درمان گرمازدگی به دو صورت امکان پذیر است؛ به صورت خوراکی یا غیر خوراکی.
خوردن پیاز به صورت ریز شده در سالاد یا ترکیب آن با زیره و عسل، در درمان فرد گرمازده تاثیر زیادی دارد. همچنین اگر می‌خواهید به صورت غیر خوراکی از این ماده برای رفع علائم گرمازدگی استفاده کنید؛ باید آب پیاز را گرفته و به پشت گوش و روی قفسه سینه فرد بزنید.
۱۶. کرفس
اگر یک ساقه کرفس را برش بزنید؛ آوندهای موجود در آن را خواهید دید. جالب است بدانید که بخش زیادی از این گیاه (حدود۹۶ درصد) از آب تشکیل شده و دارای فیبر زیادی است. بنابراین می‌تواند تا حد زیادی به تامین و نگهداری آب بدن کمک کند.
همچنین لازم به ذکر است که این ماده غذایی دارای تمام الکترولیت‌های ضروری برای بدن است. در مورد الکترولیت‌ها باید گفت که این مواد رساندن پیغام‌ها از طریق شبکه عصبی را در بدن ما بر عهده دارند.
پس نوشیدن آب کرفس یا خوردن آن در انواع سالاد جهت رفع گرمازدگی بسیار موثر خواهد بود.
۱۷. آبدوغ خیار
دنبال یک وعده غذایی سبک یا عصرانه در فصل گرما هستید؟ آبدوغ خیار همان چیزی است که می‌خواهید.
ترکیب آب، ماست و خیار یک معجزه در زمان گرمازدگی و روزهای گرم تابستان است. این سه ماده هر سه به کمک سیستم تنظیم کننده درجه حرارت بدن آمده و در کاهش علائم گرمازدگی و سرد شدن بدن بسیار تاثیر خواهد داشت.
شما می‌توانید این ترکیب اعجاب‌انگیز را همراه با نان و کمی برگ نعناع، به عنوان یک عصرانه تابستانی میل کنید.
۱۸. محلول ORS
یکی از مهم‌ترین عوارض و علائم گرمازدگی اسهال است؛ به همین دلیل توصیه می‌شود در صورتی که دچار اسهال ناشی از گرمازدگی شدید می‌توانید از محلول ORS یا ترکیب مقدار کمی نمک و شکر در یک لیوان آب، استفاده کنید.
جمع‌بندی
گرمازدگی یکی از مشکلات شایع در روزهای گرم سال است. به همین دلیل بسیاری از افراد به دنبال راه‌های ساده‌ای هستند که به درمان این مشکل کمک کند.
در این مقاله به شما گفتیم که در زمان گرمازدگی چه چیزهایی باید خورد. شما می‌توانید با استفاده از ۱۸ خوراکی معرفی شده در این مطلب علائم گرمازدگی خود را کاهش دهید.
امیدواریم مطالعه این مطلب برای شما مفید بوده باشد؛ حال شما بگویید اگر گرمازده شوید چه می‌خورید؟
