برای تقویت سیستم ایمنی چی بخوریم؟

 

نکته مهم درباره مکمل ها و کوید ۱۹(COVID-19)

هیچ مکملی برای پیشگیری یا درمان بیماری‌ها نیست.

مهم است که بدانید با همه گیری ویروس کووید ۱۹ در سال ۲۰۱۹، هیچ مکمل، رژیم غذایی، یا تغییرات سبک زندگی نمی‌تواند به اندازه فاصله فیزیکی یا همان فاصله اجتماعی و رعایت مناسب بهداشت از شما در مقابل کووید ۱۹ محافظت کند. در حال حاضر، هیچ تحقیقی استفاده از مکمل‌ها را به طور خاص برای محافظت در مقابل کووید ۱۹ تایید نمی‌کند.

 

 

عملکرد سیستم ایمنی بدن

سیستم ایمنی شما متشکل از مجموعه پیچیده‌ای از سلول‌ها، فرآیندها و مواد شیمیایی است که به طور مستمر از بدنتان در مقابل عوامل بیماری زای مهاجم یعنی ویروس‌ها، سموم و باکتری‌ها دفاع می‌کند.

حفظ سلامت سیستم ایمنی‌تان در طول سال، عامل بسیار مهمی در پیشگیری از ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌ها است.

داشتن سبک زندگی سالم با مصرف غذاهای مغذی، خواب کافی و ورزش ، مهمترین روش‌ها برای تقویت سیستم ایمنی هستند.

به علاوه، تحقیقی نشان داده است که مکمل‌های حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی، گیاهان و سایر مواد خاص به بهبود پاسخ ایمنی بدن کمک می‌کنند و به طور بالقوه از بدن در مقابل بیماری‌ها محافظت کنند.

با این حال، توجه کنید که بعضی از مکمل‌ها ممکن است با داروهای بدون نسخه یا تجویزی که مصرف می‌کنید، تداخل کنند. بعضی از این مکمل‌ها ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری‌های خاص مناسب نباشند. حتما قبل از شروع به مصرف هر یک از این مکمل‌ها، با پزشک صحبت کنید. در ادامه ۱۵ مکملی را معرفی می‌کنیم که با ویژگی تقویت سیستم ایمنی شناخته می‌شوند.

 

۵ تا از مهم ترین راهکارها برای سیستم ایمنی

 

۱. ویتامین دی و نقش آن در سیستم ایمنی

فواید ویتامین دی برای بدن

-ویتامین دی یک مکمل برای تقویت سیستم ایمنی بدن ،  محلول در چربی و ضروری برای سلامتی و عملکرد سیستم ایمنی است. ویتامین دی تاثیرات ضد عوامل بیماری زای مونوسیت‌ها و ماکروفاژها (گلبول‌های سفید خون که بخش مهمی از سیستم دفاعی ایمنی شما هستند) را افزایش و التهاب‌ را کاهش می‌دهد که به تقویت پاسخ ایمنی کمک می‌کند. 

-تعدادی از بررسی ‌ها نشان می‌دهند که مکمل‌های حاوی ویتامین دی می‌تواند پاسخ ایمنی را بهتر کند. در واقع، تحقیق جدیدی نشان می‌دهد که مصرف این ویتامین، از بدن در مقابل عفونت‌های دستگاه تنفسی محافظت می‌کند.

-در بررسی که در سال ۲۰۱۹ بر مطالعات کنترل شده تصادفی روی ۱۱.۳۲۱ نفر انجام گرفت، مصرف مکمل ویتامین دی، به طور قابل ملاحظه‌ای خطر ابتلا به عفونت‌های تنفسی را در افرادی که دچار کمبود این ویتامین بودند کاهش داد و خطر ابتلا به عفونت را در افرادی که مقدار کافی از ویتامین دی در بدن خود داشتند، کم کرد، این یافته‌ها اثر حفاظتی عمومی ویتامین دی را نشان می‌دهد.

-مطالعات دیگر بیان می‌کنند که مکمل‌های ویتامین دی می‌توانند پاسخ به درمان های ضد ویروسی را در افراد مبتلا به عفونت‌های خاصی از جمله هپاتیت سی و ایدز بهبود ببخشند.

-با توجه به سطح ویتامین دی در خون، مصرف روزانه مکمل ویتامین دی با مقادیر بین ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ IU برای اکثر افراد کافی است، اگرچه افراد مبتلا به کمبودهای شدیدتر، اغلب نیاز به مقادیر بالاتری دارند. 

-به دلیل تاثیر ویتامین دی بر سیستم ایمنی، درباره ارتباط ویتامین دی با کووید ۱۹ بسیار تحقیق شده است. مطالعات نشان داده اند که ویتامین دی روند درمان را سرعت می‌بخشد و جلوی التهاب سیستم تنفسی را می‌گیرد.  ، بارداری در زمان کرونا بسیار ، د.رانی بسیار حساس و مهم است، مصرف ویتامین دی با تجویز دکتر می تواند به مادران باردار برای  مقابله با کرونا بسیار با اهمیت باشد

-در یک مطالعه جدید و کوتاه مدت، نتیجه گرفت شد که برای تجویز ویتامین دی به عنوان مکمل برای تقویت سیستم ایمنی بدن به منظور پیشگیری و درمان کووید ۱۹، تحقیق بیشتری لازم است ، اگرچه بسیاری از متخصصان جامعه علمی و پزشکی، دراین باره بحث می‌کنند که به طور کلی مکمل‌های ویتامین دی بی خطر هستند و احتمالا به محفاظت از افراد در مقابل این ویروس کمک می‌کنند.

کمبود ویتامین دی

بسیاری از مردم کمبود این ویتامین‌های مهم را دارند و همین موضوع بر عملکرد سیسستم ایمنی‌شان تاثیر منفی می‌گذارد. در واقع، سطوح پایین ویتامین دی با افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی مانند آنفولانزا و آسم آلرژیک مرتبط است.

خلاصه

ویتامین دی برای عملکرد سیستم ایمنی ضروری است. سطوح کافی از این ویتامین به کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های تنفسی کمک می‌کند.

کمبود این ماده مغذی به شکل قابل ملاحظه‌ای بر توانایی عملکرد مناسب سیستم ایمنی اثر می‌گذارد و منجر به افزایش خطر ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌ها از جمله ذات الریه میشود. بنابر تحقیقی، ۱۶ درصد از تمام عفونت‌های تنفسی شدید در سرتاسر جهان به دلیل کمبود روی بوده است. کمبود روی حدود ۲ میلیارد نفر از جمعیت جهان را درگیر کرده است و در افراد مسن تر، شایعتر است. در واقع تا ۳۰ درصد افراد مسن دچار کمبود این ماده مغذی هستند. کمبود روی در آمریکای شمالی و کشورهای توسعه یافته تقریبا نادر است.

با این وجود، بسیاری از افراد در ایالات متحده آمریکا، کمبود جزیی روی دارند که با غذاهای مصرفی و جذبشان مرتبط است. افراد مسن‌تر معمولا ریسک بالاتری دارند. مطالعات بسیار زیادی نشان می‌دهند که مکملهای روی، بدن را از ابتلا به عفونت‌های دستگاه تنفسی مانند سرما خوردگی رایج حفاظت می‌کنند. نکته دیگر این است که مکمل‌های زینک می‌تواند برای افراد بیمار سودمند باشد.

در مطالعه ای  در سال ۲۰۱۹، بر ۶۴ کودک بستری در بیمارستان مبتلا به عفونت شدید دستگاه تنفسی تحتانی (ALRIs)، مصرف روزانه ۳۰ میلی گرم روی، در مقایسه با گروهی که دارونما مصرف می‌کردند، مدت کلی بیماری و مدت بستری در بیمارستان را به طور میانگین تا ۲ روز کاهش داد. همچنین، مکمل زینک به کاهش دوره سرماخوردگی معمولی کمک می‌کند.  به علاوه، روی بر ضد ویروس‌ها فعالیت می‌کند. مصرف روی در بلند مدت برای بزرگسالان سالم بی خطر است تا زمانیکه مقدار مصرف روزانه کمتر از حد فوقانی ۴۰ میلی گرم روی باشد.  مقادیر بیش از حد مجاز ممکن است با جذب مس تداخل پیدا کند و خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.

خلاصه

مکمل های حاوی روی از بدن در مقابل عفونت‌های دستگاه تنفسی محافظت می‌کند و طول دوره این عفونت‌ها را کاهش می‌دهد.

 

 

۳- ویتامین ث و فواید آن برای سیستم ایمنی

ویتامین ث شاید محبوبترین مکملی باشد که به دلیل نقش مهمش بر سلامت سیستم ایمنی، به منظور محافظت از بدن در مقابل عفونت‌ها مصرف می‌شود.

این ویتامین از عملکرد سلولهای مختلف سیستم ایمنی حمایت می‌کند و توانایی این سلول ها را برای محافظت در مقابل عفونت‌ها افزایش می‌دهد. همچنین این ویتامین برای فرآیند مرگ سلول‌ها ضروری است،  چرا که با خارج کردن سلول‌های پیر و جایگزین کردن آنها با سلول‌های جوان به حفظ سلامت سیستم ایمنی کمک می‌کند.

همچنین، ویتامین ث یک آنتی اکسیدان قوی هم هست و از بدن در مقابل آسیب‌های ناشی از تنش اکسایشی محافظت می‌کند که به دلیل تجمع رادیکال‌های آزاد بروز می‌کند. تنش اکسایشی تاثیر منفی بر سلامت سیستم ایمنی دارد و با بیماری‌های بسیار زیادی در ارتباط است. بررسی‌ها نشان داده اند که مکمل‌های حاوی ویتامین ث، طول و شدت عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی را از جمله سرما خوردگی معمولی کاهش می‌دهند. بررسی گسترده ۲۹ مطالعه بر ۱۱.۳۰۶ نفر، نشان داد که مصرف منظم مکمل ویتامین ث به مقدار میانگین روزانه ۱ تا ۲ گرم، طول دوره سرما خوردگی را در بزرگسالان تا ۸ درصد و در کودکان تا ۱۴ درصد کاهش می‌دهد. نکته جالب این است که این بررسی نشان داد که مصرف منظم مکمل‌های ویتامین ث، بروز سرما خوردگی‌های معمولی را در افراد تحت استرس جسمی شدید از جمله دوندگان ماراتن و سربازان تا ۵۰ درصد کاهش می‌دهد.

به علاوه، بررسی‌ها نشان داه اند که درمان وریدی با مقدار بالای ویتامین ث، به طور قابل ملاحظه ای علائم افراد مبتلا به عفونت‌های شدید را از جمله عفونت خونی و سندرم زجر حاد تنفسی (ARDS) ناشی از عفونت‌های ویروسی را بهبود می‌بخشد. با این وجود، مطالعات دیگر نشان داده‌اند که نقش ویتامین ث در این زمینه هنوز تحت بررسی است.  در کل، این نتایج تایید می‌کنند که مکمل‌های ویتامین ث به طور قابل توجهی بر سلامت سیستم ایمنی تاثیر می‌گذارد، به ویژه روی افرادی که مقدار کافی ویتامین را از طریق رژیم غذایی خود جذب نمی‌کنند. حد فوقانی ویتامین سی، ۲۰۰۰ میلی گرم است. مقادیر روزانه مکمل ها معمولا بین ۲۵۰ و ۱۰۰۰ میلی گرم است. 

خلاصه

ویتامین ث برای سلامت سیستم ایمنی حیاتی است. مصرف مکمل‌های حاوی این ماده  مغذی، به کاهش طول دوره و شدت عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی از جمله سرما خوردگی معمولی کمک می‌کند.

 

 

۴-بررسی نقش آقطی Elderberry در بدن

آقطی سیاه (Sambucus nigra) که از زمان‌های گذشته برای درمان عفونت‌ها استفاده می‌شده است، درباره تاثیراتش بر سیستم ایمنی مورد تحقیق قرار گرفته است. بررسی‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهد که عصاره آقطی پتانسیل بالقوه ضد باکتریایی و ضد ویروسی در مقابل باکتری‌های بیماری زای مسئول عفونت دستگاه تنفسی فوقانی و ویروس‌های آنفولانزا دارد. همچنین، بررسی نشان داده است که آقطی پاسخ سیستم ایمنی را افزایش میدهد و به کاهش طول دوره و شدت سرما خوردگی ها و کاهش علائم مرتبط با عفونت های تنفسی کمک میکند. بررسی ۴ مطالعه کنترل شده تصادفی بر ۱۸۰ نفر دریافت که مکمل‌های آقطی به طور قابل ملاحظه‌ای علائم دستگاه تنفسی فوقانی ناشی از عفونت‌های تنفسی را کاهش می‌دهد.

یک مطالعه قدیمی‌تر ۵ روزه مربوط به سال ۲۰۰۴، نشان داد که افراد مبتلا به آنفولانزا که یک قاشق سوپخوری معادل ۱۵ میلی گرم شربت آقطی را ۴ بار در روز مصرف می‌کردند، کاهش علائمشان را ۴ روز زودتر تجربه کردند نسبت به افرادی که شربت مصرف نکردند و کمتر به دارو متکی بودند. اگرچه این مطالعه قدیمی است و با حمایت کارخانه تولید کننده شربت آقطی انجام شده است و ممکن است نتایج دستکاری شده باشد.

با این حال، درست است که گفته شده است که آقطی به کاهش علائم عفونت‌های خاص و ویروس آنفولانزا کمک می‌کند، اما باید نسبت به خطرات آن هم آگاه باشید. برخی از افراد گزارش داده اند که آقطی می‌تواند منجر به تولید بیش از حد سیتوکین‌ها شود که به سلول‌های سالم آسیب می‌زند. به همین دلیل، بعضی از محققان توصیه می‌کنند که مکمل‌های آقطی فقط در مراحل اولیه کووید ۱۹ مصرف شود.

باید به این موضوع اشاره شود که هیچ مطالعه منتشر شده‌ای، استفاده از آقطی را برای کووید ۱۹ بررسی نکرده است. این توصیه‌ها براساس تحقیق قبلی است که راجع به آقطی‌ها انجام شده است.

خلاصه

مصرف مکمل‌های آقطی به کاهش علائم عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی کمک می‌کنند و علائم آنفولانزا را کاهش می‌دهند. با این حال، آقطی خطراتی هم دارد. تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

 

 

۵-قارچ‌های دارویی و سیستم ایمنی

قارچ‌های دارویی از زمان باستان برای پیشگیری و درمان بیماری‌ها استفاده می‌شدند. بسیاری از انواع قارچ‌های دارویی به خاطر ویژگی تقویت ایمنی‌شان تحت مطالعه قرار گرفته اند. بیش از ۲۷۰ گونه شناخته شده قارچ‌های دارویی به خاطر خواص افزایش ایمنی‌شان شناخته شده هستند. بررسی‌ها نشان داده است که قارچ‌های کوردیسپس (Cordyceps)، یال شیر (lion’s mane)، مایتاکه (maitake)، شیتاکه (shitake)، ریشی (reishi) و دم بوقلمون (turkey tail) همگی برای سلامت سیستم ایمنی سودمند هستند. تحقیقی نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های حاوی انواع خاص قارچ‌های دارویی، سلامت سیستم ایمنی را به شکل‌های مختلف بالا می‌برد و علائم بیماری‌های خاصی مانند آسم و عفونت‌های ریه را کاهش می‌دهد.

برای مثال، مطالعه‌ای بر موش‌های مبتلا به سل که یک بیماری باکتریایی شدید است، پی برد که در مقایسه با گروه  تحت درمان با دارونما، درمان با قارچ کوردیسپس به طور قابل ملاحظه‌ای تجمع باکتری‌ها در ریه‌ها را کاهش و پاسخ ایمنی را افزایش داد و التهاب را کم کرد.  در یک مطالعه ۸ هفته‌ای تصادفی بر ۷۹ بزرگسال، مصرف مکمل حاوی ۱.۷ گرم عصاره کوردیسپس، منجر به افزایش قابل توجه ۳۸ درصدی فعالیت سلول‌های کشنده طبیعی (NK) شد که نوعی از گلبول‌های سفید است که از بدن در مقابل عفونت محافظت می‌کند. قارچ دم بوقلمون ، قارچ دارویی دیگری است که اثرات قوی بر سلامت سیستم ایمنی دارد. تحقیق بر انسان‌ها نشان می‌دهد که این قارچ پاسخ ایمنی را بویژه در افراد مبتلا به سرطان‌های خاص افزایش می‌دهد. بسیاری دیگر از قارچ‌های دارویی از نظر اثرات سودمندشان بر سلامت سیستم ایمنی تحت مطالعه قرار گرفتند. محصولات قارچ‌های دارویی به شکل تنتور، دمنوش و مکمل‌ها در بازار موجود هستند.

خلاصه

بسیاری از انواع قارچ‌های دارویی از جمله کوردیسپس و دم بوقلمون، اثرات تقویت کننده ایمنی و ضد باکتری دارند.

 

۱۰ماده تقویت کننده سیستم ایمنی

به غیر از مواردی که پیش از این بیان شد، مکمل های زیادی هستند که به بهبود پاسخ ایمنی کمک می کنند:

گون :

گون گیاهی است که بیشتر در طب سنتی چین ((TCM استفاده می‌شود. تحقیق بر حیوانات نشان می‌دهد که عصاره این گیاه به طور قابل توجهی پاسخ‌های مرتبط با ایمنی را بهبود می بخشد.

سلنیوم :

سلنیوم ماده معدنی است که برای سلامت سیستم ایمنی ضروری است. تحقیق بر حیوانات نشان می‌دهد که مکمل‌های سلنیوم دفاع ضد ویروسی در مقابل سویه‌های آنفولانزا از جمله H1N1  را افزایش می‌دهد.

سیر :

سیر ویژگی‌های ضد التهابی و ضد ویروسی قوی دارد. تحقیقات نشان داده است که سیر سلامت سیستم ایمنی را با تحریک گلبول‌های سفید محافظت کننده مثل سلول‌های NK  و ماکروفاژها افزایش می‌دهد. اگرچه تحقیقات انسانی محدود است. 

 

آندروگرافیس (Andrographis) :

این گیاه حاوی آندروگرافولید، یک ترکیب ترپنویید است که اثرات ضد ویروسی در مقابل بیماری تنفسی ویروسی از جمله ویروس D68 و آنفولانزای A دارد.

 

شیرین بیان :

شیرین بیان حاوی ترکیبات زیادی از جمله گلیسیریزین است که از بدن در مقابل عفونت‌های ویروسی محافظت می‌کند. بنابر تحقیق آزمایشگاهی، گلیسیریزین فعالیت ضد ویروسی در مقابل سندروم‌های حاد تنفسی مرتبط با ویروس کرونا (SARS-CoV) از خود نشان می‌دهد. 

 

گیاه شمعدانی :

برخی از تحقیقات بر انسان‌ها، استفاده از عصاره این گیاه را برای کمک به کاهش علائم عفونت‌های ویروسی تنفسی شدید، از جمله سرما خوردگی‌های معمولی و برونشیت تایید می‌کنند. با این وجود، نتایج گیج کننده است و به تحقیق بیشتری نیاز است.

 

ویتامین‌های گروه ب :

ویتامین‌های ب از جمله ب ۱۲ و ب۶ ، برای واکنش‌های یک سیستم ایمنی سالم لازم است. با این وجود، بسیاری از بزرگسالان کمبود این ویتامین‌ها را دارند که اثر منفی بر سلامت سیستم ایمنی دارد. 

 

کورکومین :

کورکومین ترکیب اصلی فعال زرد چوبه است. این ماده خواص ضد التهابی قوی دارد و مطالعات بر روی حیوانات نشان می‌دهد که این ماده به بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک می‌کند.

 

آکیناسه :

آکیناسه گونه‌ای از گیاهان خانواده گل مینا است. گونه‌های خاصی از این گیاه سلامت سیستم ایمنی را بهبود می‌بخشند و اثرات ضد ویروسی در مقابل ویروس‌های تنفسی شدید دارد از جمله ویروس سین سیشیال (respiratory syncytial virus ) و ویروس‌های سرماخوردگی (rhinoviruses) .

 

پروپولیس :

پروپولیس یک ماده صمغ مانند است که زنبورهای عسل برای مهر و موم کندوهای خود استفاده می‌کنند. این ماده اثرات تقویت کننده ایمنی شگفت انگیزی دارد و ویژگی‌های ضد ویروسی هم دارد و تحقیقات بیشتری بر انسان‌ها درباره آن لازم است.  بنابر نتایج حاصل از تحقیقات علمی، مکمل‌هایی که به آنها اشاره شد، خواص تقویت کننده ایمنی دارند. با این حال، یادتان باشد که بسیاری از این اثرات بالقوه‌ای که این مکمل‌ها بر سلامت سیستم ایمنی دارند، به طور کامل روی انسان‌ها آزمایش نشده است و نیاز به بررسی‌هایی در آینده را برجسته می‌کند.

خلاصه

گون، سیر، کورکومین و آکیناسه فقط تعدادی از مکمل‌هایی هستند که خواص تقویت کننده ایمنی دارند. با این وجود، آنها به طور کامل بر انسان‌ها آزمایش نشده‌اند و تحقیقات بیشتری لازم است.

 

حرف آخر

بسیاری از مکمل‌های در بازار به بهبود سلامت سیستم ایمنی کمک می‌کنند. روی، آقطی، ویتامین سی و ویتامین دی تنها تعدادی از ترکیباتی هستند که از نظر خواص تقویت کننده ایمنی مورد تحقیق قرار گرفته اند. با این وجود، اگرچه این مکمل‌ها، خواص اندکی را برای سلامت سیستم ایمنی دارند، نباید و نمی‌توانند به عنوان جایگزین سبک زندگی سالم مورد استفاده قرار بگیرند.

یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی، خواب کافی، فعالیت ورزشی منظم، و سیگار نکشیدن ( یا ترک سیگار، در صورت سیگاری بودن) تعدادی از مهمترین روش‌ها برای کمک به حفظ سلامت سیستم ایمنی  و کاهش احتمال ابتلا به عفونت‌ها و بیماری‌ها هستند. اگر تصمیم به مصرف مکملی گرفته‌اید، ابتدا با پزشکتان صحبت کنید، چرا که برخی از مکمل‌ها ممکن است با داروهای خاصی تداخل داشته باشند یا برای برخی افراد مناسب نباشند. به علاوه، یادتان باشد که هیچ شواهد علمی مبنی بر محافظت هر یک از این مکمل‌ها از شما در مقابل ویروس کرونا وجود ندارد، حتی اگر برخی از آنها اثر ضد ویروسی داشته باشند.

منبع :

healthline