برای درمان کم خونی چه بخوریم ؟

راه های درمان کم خونی

اگر دچار کمبود آهن یا کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین هستید، داشتن یک رژیم غذایی سالم که سرشار از آهن، ویتامین‌های گروه B و ویتامین C باشد، بسیار مهم است. منابع غذایی خوب برای درمان کم خونی، این مواد مغذی که شامل: سبزیجات برگ‌دار، گوشت و مرغ، غذاهای دریایی، آجیل و دانه‌ها و لوبیا است.

 

کم خونی چیست و چه موقع کم خونی میگیریم؟

کم‌خونی زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما به اندازه کافی گلبول قرمز سالم ندارد. این وضعیت عمدتاً ناشی از خونریزی، تخریب گلبول‌های قرمز یا عدم توانایی بدن در ایجاد گلبول‌های قرمز کافی است. انواع مختلفی از کم‌خونی وجود دارد. شایع‌ترین نوع آن، کم‌خونی فقر آهن است . گلبول‌های قرمز خون حاوی پروتئینی به نام هموگلوبین هستند. هموگلوبین سرشار از آهن است. بدون آهن کافی، بدن شما نمی‌تواند هموگلوبین مورد نیاز برای ایجاد گلبول‌های قرمز کافی برای رساندن خون غنی از اکسیژن به سراسر بدن را تولید کند. کمبود فولات و ویتامین B-12 همچنین ممکن است بر توانایی بدن شما در ساخت گلبول‌های قرمز خون تأثیر بگذارد. اگر بدن شما نتواند ویتامین B-12 را به درستی پردازش کند، ممکن است به کم‌خونی خطرناک مبتلا شوید . اگر کم خونی دارید، یک رژیم غذایی سرشار از آهن، ویتامین‌های گروه B و ویتامین C مانند برنامه زیر مهم است. حتماً در مورد مکمل‌ها با پزشک خود صحبت کنید.

 

یک برنامه غذایی برای درمان کم خونی باید چطور باشد؟

برنامه‌های درمانی کم‌خونی اغلب شامل تغییرات غذایی می‌شوند. بهترین برنامه غذایی برای کم‌خونی شامل غذاهای غنی از آهن و سایر ویتامین‌های ضروری برای تولید هموگلوبین و گلبول‌های قرمز خون است. همچنین باید شامل غذاهایی باشد که به بدن شما کمک می‌کنند آهن را بهتر جذب کند.

دو نوع آهن در غذاها وجود دارد: آهن هِم و آهن غیرهِم.

آهن هِم در گوشت، مرغ و غذاهای دریایی یافت می‌شود. آهن غیر هِم در غذاهای گیاهی و غذاهای غنی‌شده با آهن یافت می‌شود. بدن شما می‌تواند هر دو نوع را جذب کند، اما آهن هِم را راحت‌تر جذب می‌کند.

 

 

 میزان مصرف آهن مورد نیاز مردان و زنان در روز

میزان توصیه‌شده روزانه (RDA) برای آهن، ۱۰ میلی‌گرم (میلی‌گرم) برای مردان و ۱۲ میلی‌گرم برای زنان است. اگرچه برنامه‌های درمانی کم‌خونی برای هر فرد متفاوت است، اما اکثر آنها به روزانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلی‌گرم آهن عنصری نیاز دارند. احتمالاً تا زمانی که سطح آهن بدنتان به حد طبیعی برسد، باید آهن تجویزی یا مکمل آهن بدون نسخه مصرف کنید. برای دریافت آهن بیشتر و کمک به مبارزه با کم‌خونی ناشی از فقر آهن، این غذاها که در ادامه به آنها میپردازیم را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:

 

 

لیست تغذیه و مواد غذایی برای درمان کم خونی

 

۱. سبزیجات برگدار برای درمان کم خونی عالی است

سبزیجات برگ‌دار، به ویژه سبزیجات تیره، از بهترین منابع آهن غیر هِم هستند. این سبزیجات عبارتند از:

• اسفناج
• کلم پیچ
• کلم سبز
• سبزی قاصدک
• برگ چغندر

برخی از سبزیجات برگ‌دار مانند چغندر سوئیسی و کلم برگ نیز حاوی فولات هستند. رژیم غذایی کم فولات ممکن است باعث کم خونی ناشی از کمبود فولات شود. مرکبات، لوبیا و غلات کامل منابع خوبی از فولات هستند. هنگام خوردن سبزیجات برگدار تیره برای دریافت آهن، یک نکته وجود دارد. برخی از سبزیجات سرشار از آهن، مانند اسفناج و کلم پیچ، سرشار از اگزالات نیز هستند. اگزالات می‌تواند با آهن پیوند برقرار کند و از جذب آهن غیرهِم جلوگیری کند. بنابراین، اگرچه خوردن سبزیجات به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی کلی برای کم خونی مفید است، اما فقط برای درمان این بیماری به آنها وابسته نباشید. ویتامین C به معده شما در جذب آهن کمک می‌کند. خوردن سبزیجات برگ‌دار با غذاهایی که حاوی ویتامین C هستند مانند پرتقال، فلفل قرمز و توت فرنگی ممکن است جذب آهن را افزایش دهد. برخی از سبزیجات منابع خوبی از آهن و ویتامین C هستند، مانند کلم برگ و چغندر سوئیسی.با توجه به این مطلب بد نیست بدانید ویتامین سی خوراکی بهتر است یا قرص جوشان آن ؟

 

۲. گوشت و مرغ دشمن کم خونی هستند

تمام گوشت‌ها و مرغ‌ها حاوی آهن هِم هستند. گوشت قرمز، بره و گوزن بهترین منابع آهن هِم هستند. مرغ و ماکیان مقادیر کمتری آهن هِم دارند. خوردن گوشت یا مرغ با غذاهای حاوی آهن غیر هِم، مانند سبزیجات برگدار، همراه با میوه‌های سرشار از ویتامین C می‌تواند جذب آهن را افزایش دهد.

 

۳. جگر گوسفندی درمان کم خونی برای زنان مخصوصا

بسیاری از مردم از خوردن اندام‌های داخلی حیوانات دوری می‌کنند، اما جگر گوسفند ، منبع بسیار خوبی از آهن هستند.جگر مسلماً محبوب‌ترین گوشت اندام‌های گوسفند است. جگر گوسفندی سرشار از آهن و فولات است. برخی دیگر از اندام‌های گوسفندی که سرشار از آهن هستند عبارتند از : دل، قلوه و زبان گاو.

 

۴. غذاهای دریایی بخورید

برخی از غذاهای دریایی آهن هِم را تأمین می‌کنند. صدف‌داران مانند صدف خوراکی، حلزون، گوش‌ماهی، خرچنگ و میگو منابع خوبی هستند. بیشتر ماهی‌ها حاوی آهن هستند. ماهی‌هایی که بهترین میزان آهن را دارند عبارتند از:

• کنسرو یا ماهی تن تازه
• ماهی خال مخالی
• انواع ماهی
• ماهی سالمون تازه یا کنسرو شده

اگرچه ساردین‌های کنسرو شده منبع خوبی از آهن هستند، اما کلسیم بالایی نیز دارند. کلسیم ممکن است با آهن پیوند تشکیل دهد و جذب آن را کاهش دهد. غذاهای سرشار از کلسیم نباید همزمان با غذاهای غنی از آهن مصرف شوند.اگر چه کلسیم برای سلامت استخوان ها عای است اما مانع جذب آهن است بد نیست با  نمونه‌های دیگری از غذاهای غنی از کلسیم عبارتند از:

• شیر لبنی
• شیرهای گیاهی غنی‌شده
• ماست
• کفیر
• پنیر
• توفو

 

۵. غذاهای غنی‌شده با آهن

بسیاری از غذاها با آهن غنی شده‌اند. اگر گیاهخوار هستید یا در خوردن منابع دیگر آهن مشکل دارید، این غذاها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:

• آب پرتقال غنی‌شده
• غلات آماده غنی‌شده
• غذاهای تهیه شده از آرد تصفیه شده غنی شده مانند نان سفید
• پاستای غنی‌شده
• غذاهای تهیه شده از آرد ذرت غنی شده
• برنج سفید غنی‌شده

 

۶. برای رفع مشکل کم خونی لوبیا را فراموش نکنید

لوبیاها منابع خوبی از آهن برای گیاهخواران و گوشتخواران هستند. آنها همچنین ارزان و همه کاره هستند. برخی از گزینه‌های غنی از آهن عبارتند از:

• لوبیا قرمز
• نخود
• سویا
• نخود فرنگی چشم سیاه
• لوبیا پینتو
• لوبیا سیاه
• نخود فرنگی
• لوبیا لیما
• لوبیای کنسروی بخرید.

 

۷. آجیل و دانه‌ها

بسیاری از انواع آجیل و دانه‌ها منابع خوبی از آهن هستند. آن‌ها به تنهایی یا به صورت پاشیده شده روی سالاد یا ماست طعم بسیار خوبی دارند . برخی از آجیل‌ها و دانه‌هایی که حاوی آهن هستند عبارتند از:

• دانه‌های کدو تنبل
• بادام هندی
• پسته
• دانه‌های شاهدانه
• دانه کاج
• تخمه آفتابگردان

دانه کاج خام ، آجیل خام و بو داده هر دو مقادیر مشابهی آهن دارند. بادام همچنین منبع خوبی از آهن است. آنها به عنوان بخشی از یک برنامه غذایی سالم عالی هستند، اما از آنجایی که سرشار از کلسیم نیز هستند، ممکن است سطح آهن شما را چندان افزایش ندهند.

 

چه موقع برای کم خونی باید مکمل بخوریم؟

زمان مصرف مکمل ها برای درمان کم خونی به نوع، شدت و علت زمینه ای بیماری بستگی دارد. به طور کلی، مکمل ها زمانی ضروری هستند که آزمایش خون سطوح پایین هموگلوبین، فریتین (ذخایر آهن)، ویتامین B12 یا اسید فولیک را تایید کند. علائمی مانند خستگی، رنگ پریدگی پوست، سرگیجه، سردی دست ها و پاها، یا ضربان قلب سریع نیز ممکن است نشان دهنده نیاز به مکمل باشد، حتی اگر سطح خون بسیار پایین نباشد. مصرف مکمل‌ها به‌ویژه زمانی توصیه می‌شود که بدن در جذب مواد مغذی از غذا دچار مشکل می‌شود :مانند اختلالات گوارشی (مانند بیماری سلیاک یا کرون)، پس از جراحی معده، یا در موارد کم‌خونی خطرناک. برخی از مراحل یا شرایط زندگی مانند بارداری، قاعدگی شدید، رشد سریع در دوران نوجوانی، یا بهبودی پس از جراحی یا خونریزی نیز نیاز بدن به آهن یا ویتامین ها را افزایش می دهد. با این حال، مهم است که مکمل‌ها را فقط تحت نظارت پزشکی مصرف کنید، زیرا مصرف بیش از حد آهن یا مصرف نادرست ویتامین می‌تواند باعث آسیب شود یا سایر مشکلات سلامتی شود.

 

کم خونی در مردان چگونه است و چرا به وجود می آید؟

کم خونی در مردان زمانی اتفاق می افتد که گلبول های قرمز سالم کافی برای حمل اکسیژن کافی به بافت های بدن وجود نداشته باشد. این منجر به علائمی مانند خستگی، ضعف، تنگی نفس و رنگ پریدگی پوست می شود. اگرچه کم خونی اغلب با زنان همراه است، اما مهم است که بدانید وقتی در مردان رخ می دهد، گاهی اوقات می تواند نشانه مشکلات اساسی جدی تری باشد.

در اینجا دلایل رایج کم خونی در مردان وجود دارد:

1. کمبود آهن

این در مردان در مقایسه با زنان کمتر رایج است، بنابراین زمانی که اتفاق می‌افتد، اغلب به دلیل از دست دادن خون مزمن است – به عنوان مثال، از زخم خونریزی، پولیپ روده بزرگ، هموروئید یا حتی سرطان روده بزرگ.

2. بیماری های مزمن

بیماری های طولانی مدت مانند بیماری کلیوی، سرطان یا اختلالات خودایمنی (مانند آرتریت روماتوئید) می توانند در تولید گلبول های قرمز خون اختلال ایجاد کنند.

3. کمبود ویتامین

کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک بر تشکیل گلبول های قرمز تأثیر می گذارد و می تواند باعث کم خونی شود. این می تواند ناشی از جذب ضعیف (مانند بیماری کرون) باشد تا رژیم غذایی نامناسب به تنهایی.

4. اختلالات مغز استخوان

شرایطی مانند لوسمی، سندرم های میلودیسپلاستیک، یا کم خونی آپلاستیک بر توانایی مغز استخوان در ساخت سلول های خونی تأثیر می گذارد.

5. شرایط ژنتیکی

برخی از اختلالات ارثی مانند کم خونی سلول داسی شکل یا تالاسمی نیز می توانند باعث کم خونی شوند، اگرچه این موارد در مردان عمومی کمتر دیده می شود.

6. عفونت یا التهاب مزمن

عفونت های طولانی مدت یا بیماری های التهابی می توانند متابولیسم آهن را مسدود کرده و تولید گلبول های قرمز را کاهش دهند.

در مردان، از آنجایی که از دست دادن خون معمولی (مانند قاعدگی) یک عامل نیست، پزشکان اغلب کم خونی را جدی‌تر می‌گیرند و علت را با دقت بررسی می‌کنند، به خصوص اگر به دلیل از دست دادن خون باشد.

 

 

نتیجه گیری مقاله درمان کم خونی

هیچ غذایی به تنهایی ، کم‌خونی را درمان نمی‌کند. اما داشتن یک رژیم غذایی سالم سرشار از سبزیجات برگ‌دار تیره، آجیل و دانه‌ها، غذاهای دریایی، گوشت، لوبیا و میوه‌ها و سبزیجات سرشار از ویتامین C می‌تواند به شما در دریافت آهن مورد نیاز برای مدیریت کم‌خونی و یا درمان کم خونی کمک کند. حتماً در مورد مکمل‌ها با پزشک خود مشورت کنید زیرا دریافت آهن کافی از رژیم غذایی به تنهایی دشوار است. ماهیتابه چدنی یکی از اجزای اصلی رژیم غذایی کم خونی است. غذاهایی که در چدن پخته می‌شوند، آهن را از ماهیتابه جذب می‌کنند. غذاهای اسیدی بیشترین آهن را جذب می‌کنند و غذاهایی که برای مدت کوتاهی پخته می‌شوند، کمترین جذب را دارند.

هنگام دنبال کردن یک برنامه غذایی برای کم خونی، این دستورالعمل‌ها را به خاطر داشته باشید:

غذاهای غنی از آهن را با غذاها یا نوشیدنی‌هایی که جذب آهن را مسدود می‌کنند، نخورید. این غذاها شامل قهوه یا چای، تخم مرغ، غذاهای سرشار از اگزالات و غذاهای سرشار از کلسیم هستند.

برای بهبود جذب، غذاهای غنی از آهن را با غذاهای غنی از ویتامین C مانند پرتقال، گوجه فرنگی یا توت فرنگی میل کنید.

برای بهبود جذب ، غذاهای غنی از آهن را با غذاهای حاوی بتاکاروتن مانند زردآلو، فلفل قرمز و چغندر میل کنید.

در طول روز انواع غذاهای حاوی آهن هِم و غیر هِم را مصرف کنید تا میزان آهن دریافتی خود را افزایش دهید.

تا حد امکان غذاهای حاوی آهن هِم و غیر هِم را با هم مصرف کنید تا جذب آهن افزایش یابد.

برای حمایت از تولید گلبول‌های قرمز، غذاهای سرشار از فولات و ویتامین B-12 را اضافه کنید . و در آخر فراموش نکنید با آب معدنی کرست همیشه هیدراته بمانید.