عواطف در کدام قسمت بدن ذخیره می شوند؟

شاید از مربی یوگای خود شنیده باشید که از مفاصل لگن به عنوان گنجه عواطف دور انداخته بدن نام می‌برد. هنگامیکه بدنتان در وضعیت کبوتر (pigeon pose) تا خورده است، احتمالا به این موضوع فکر کرده‌اید که آیا این حرف درست است. کاملا بر عکس است و پاسخ کاملا شگفت زده‌تان می‌کند.

رابطه بین مفصل ران و عواطف

برای فهمیدن ارتباط بین وضعیت مفاصل ران و عواطف، باید ارتباط بین ذهن و بدن را درک کنید. وقتی که تحت استرس هستید، هم سلامت جسمانی و هم سلامت روحی‌تان آسیب می‌بیند. افرادی که دچار آسیب روحی و یا سایر مشکلات ذهنی همچون اضطراب یا افسردگی شده‌اند، اغلب دچار مشکلات و علائم جسمی هم می‌شوند. و تمام این‌ها تنها یک پیوند مشترک دارند: مفصل ران.
البته بدن‌ها با هم متفاوت هستند. وقتی شخصی مدتی استرسی را در بدن خود نگه می‌دارد، شرایط او دقیقا با دیگران مشابه نیست. اگرچه علم عصب شناسی و شناخت جسم (somatics)، از مفاصل ران به عنوان ذخیره‌گاه بالقوه عواطف نام می‌برند. همچنین مفاصل ران دریچه‌ای را برای درمان عواطف باز می‌کنند. در ادامه چگونگی آن را بیان می‌کنیم.

آشنایی با مفاصل ران

برای اینکه ببینیم مفاصل ران چگونه عواطف را ذخیره می‌کنند، مهم است که ابتدا با آناتومی و عملکرد آن آشنا شویم. مفصل ران ناحیه‌ای است که در هر طرف لگن قرار دارد. خود این مفصل، یکی از بزرگترین و منحصربفردترین مفاصل بدن انسان است که مسئول تحمل وزن، ثبات مرکز بدن و حرکت قسمت فوقانی پا است.
هر چه مفاصل ران خشک‌تر باشد، بدنتان تحرک کمتری دارد. این موضوع می‌تواند منجر به درد و بازدارندگی از فعالیت‌های روزانه مانند راه رفتن و بالا رفتن از پله‌ها شود. هچنین، خشکی مفاصل ران می‌تواند باعث انحراف قدامی لگن شود که خود منجر به وضعیت قامتی ضعیف و جلو آمدن سر و گردن می‌شود. وقتی چگونگی عملکرد کل بدن را بررسی می‌کنیم، مشخص می‌شود که مفاصل ران چقدر مهم هستند.

کل عملکرد مفاصل ران حول محور عضله ایلیوپساس (iliopsoas muscle) است، یک گروه عضلانی که در سمت جلوی مفصل ران داخلی قرار دارند.
بنابر گفته مارتا ادی، مربی و نویسنده علوم جسمانی و بنیانگذار موسسه Dynamic Embodiment ماهیچه پسواس بیشترین حمایت را از مرکز بدن می‌کند.
ادی می‌گوید: «لگن جایگاه اندام‌های تولید مثل ما است و ماهیچه پسواس که درست در مرکز آن قرار دارد، بخش فوقانی و پایینی بدن را (بخش تنفسی و دیافراگم را به پاها) به هم متصل می‌کند و مرکز بدن را هم از لحاظ جسمانی و هم از لحاظ عاطفی با اهمیت می‌سازد.»

علت انواع دردها و انقباض ها

بسیاری از انواع دردها با انقباض و یا عدم کارکرد عضله پسواس مرتبط است، بویژه به این خاطر که این عضله ستون فقرات را تثبیت می‌کند و بر وضعیت قامت تاثیر دارد. در این مورد، ستون فقرات کمری‌تان ممکن است با صاف شدن یا خمیده شدن بیش از حد، قوس طبیعی‌اش را از دست بدهد. بنابر مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۱ انجام شد، نشستن طولانی مدت یکی از علت‌های اصلی کاهش باز شدن مفصل ران و درد و ناراحتی مرتبط با آن است. در واقع، وضعیت قامتی ضعیف با افسردگی، خستگی و سردرد مرتبط است.

استرس و بدن

قسمت جالب اینجاست: کلیه‌ها در عضلات پسواس قرار دارند، آنها همره با غدد آدرنال مسئول تصفیه سموم از بدن هستند و واکنش ستیز، گریز یا بی‌حرکتی (fight, flight, or freeze response) را کنترل می‌کنند. همین جا است که کم کم متوجه ‌می‌شویم که نقش عواطف از کجا مهم می‌شود.
واکنش ستیز، گریز یا بی‌حرکتی، واکنش طبیعی بدن به خطر شناسایی شده است. وقتی که شما تحت هر نوع استرس عاطفی یا ذهنی هستید، عضله پسواس با انقباض به آن واکنش می‌دهد.
ادی می‌گوید، حتی پس از اینکه استرس از بین برود، تنش باز هم در بدن و ناحیه مفصل ران باقی می‌ماند و منجر به مشکلاتی مانند سردرد و درد در قسمت پایینی کمر می‌شود.
ادی می‌گوید:« وقتی شخصی واقعا دچار آسیب روحی می‌شود، مفصل ران در واقع همان ناحیه‌ای است که این آسیب را در خود نگه می‌دارد، دل درد و ترسی که دچار می‌شوید، باعث می‌شود در خودتان جمع شوید و آن را پنهان کنید، به همین دلیل خودتان را منقبض می‌کنید.»

احساسات چطور ذخیره می‌شوند

همچنین علم عصب شناسی نشان می‌دهد که عواطف چگونه در بدن ذخیره می‌شوند. در سال ۱۹۸۵، کانداک پرت، عصب شناس این موضوع را کشف کرد که پروتئین‌های کوچکی به نان نوروپپتیدها در جریان‌های مرتبط با عواطف فعالیت دارند.
او اظهار نظر مشهوری دارد: «بدن شما ذهن نیمه هوشیارتان هست.» و با توجه به آنچه که احساس می‌کنیم، وضعیت جسمانی بدن می‌تواند تغییر کند.
تحقیق پرت نشان می‌دهد که عواطف، سیگنال‌های الکتروشیمیایی هستند که پیام‌های عاطفی را در بدن منتقل می‌کند. سپس این پیام‌ها در بدن، بیان، تجربه و ذخیره می‌شوند.
این می‌تواند بر فعالیت داخل مغز اثر بگذارد و سلول را طوری تغییر بدهد که تاثیر مثبت یا منفی در بدن داشته باشد.
تحقیق پرت این موضوع را مطرح می‌کند که هر سلول نوعی آگاهی را منتقل می‌کند که خاطرات و شرایط عاطفی را ذخیره می‌کند.
تحقیق جدیدی هم این موضوع را تایید می‌کند.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۱ انجام شد، این موضوع را بیان کرد که آگاهی سلولی با حضور نانومغزها (nano brains) بیان می‌شوند و آن سلول‌ها بسیار حساس هستند و به محرک‌های احساسی و میدان‌های الکترومغناطیسی برون سلولی و درون سلولی واکنش می‌دهند.
محققان نتیجه گرفتند که سلول‌های یوکاریوتیک (eukaryotic cells )، یا سلول‌های تشکیل دهنده گیاهان، حیوانات، قارچ‌ها و موجودات زنده تک سلولی «شناختی و خود آگاه» هستند.

ارتباط بین عواطف و وضعیت مفاصل ران

با این تحقیق، ما کم کم متوجه رابطه بین عواطف و بدن می‌شویم.
بنابر مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۹ انجام شد، عواطف مشخصی با نواحی خاصی از بدن مرتبط هستند. نکته جالب این است که این ارتباط‌ها در تمام فرهنگ‌ها و جنسیت‌ها وجود دارد.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، این موضوع را بیان کرد که در پزشکی شرق آسیا، عواطف با اعضای مشخصی از بدن در ارتباط هستند. همچنین این مطالعه بیان کرد که پزشکی شرق آسیا، برای اشاره به اختلالات ذهنی از زبان جسم استفاده می‌کند، در حالیکه پزشکی غرب زبان اعصاب را ترجیح می‌دهد.
این موضوع به این نکته اشاره می‌کند که هر دو دیدگاه در درک سلامت عاطفی مفید هستند.
با در نظر گرفتن ارتباط عضله پسواس با واکنش گریز یا ستیز، قابل درک است که استرس در آنجا محبوس شود.
به علاوه، ناحیه مفصل لگن با چاکرای دوم یا خاجی مرتبط است، مرکز انرژی که برخی معتقدند، مرکز انرژی خلاقانه و جنسی است. همچنین این قسمت با این موضوع مرتبط است که چگونه با عواطف خود و عواطف دیگران ارتباط برقرار می‌کنید.
گفته می‌شود که مسدود شدن چاکرای خاجی منجر به ناپایداری عاطفی و کاهش لذت می‌شود. هنگامیکه مفاصل ران خشک و منقبض هستند، این امکان هست که انرژی خاجی که ابراز نشده است، همان جا گیر کند.

«بدن شما، ذهن نیمه هوشیارتان است. »
کانداک پرت، عصب شناس

روش آزادسازی عواطف قدیمی از مفاصل ران

روش‌های مختلفی برای رها کردن ترس، آسیب روحی و استرس مرتبط با خشکی مفاصل ران است.
این روش‌ها عبارتند از:

-تمرینات جسمانی somatic exercises
-یوگا
-کشش
-تمرینات ذهن و بدن mind-body practices
-ماساژ
-درمان تجربه جسمانی somatic experiencing therapy

تمرینات جسمانی

دانش جسم روشی را برای تقویت ارتباط ذهن و بدن پیشنهاد می‌دهد.
این تمرینات جسم آگاهی شامل تمرکز بر تجربه درونی می‌شود، هنگامیکه تمرینات ذهنی و آگاهانه انجام می‌دهید.
تمرینات جسمانی عبارتند از:

• رولفینگ rolfing (نوعی مشت و مال سخت و دردآور برای درمان تنش‌های روانی )
• رقصیدن shaking
• تمرکز ذهن و بدن
• تکنیک الکساندر Alexander Technique
• روش فلدنکرایس Feldenkrais Method
• تحلیل حرکتی لابان Laban Movement Analysis

مروری بر چند نکته از “ادی”

ادی بر اهمیت تحرک برای آزادسازی عواطف محبوس تاکید می‌کند. شما می‌توانید با افزایش آگاهی درونی‌تان، به نشانه‌هایی گوش دهید که بدنتان از قسمت‌هایی می‌فرستد که استرس و عدم تعادل را در آنجا دخیره کرده اید.
ادی در طول فعالیتش در موسسه خود، تمرکزش را بر تحرک به عنوان روشی برای فعال کردن سیستم لنفاوی گذاشته است تا به انتقال گلبول‌های سفید خون در بدن کمک کند.
ادی می‌گوید در ناحیه مفصل ران، مهمترین کار حرکت ستون فقرات است.
ادی با تاکید بر درگیر کردن کل بدن می‌گوید:«شما باید عضله پسواس را منقبض و منبسط کنید و آن را مانند آکاردئون حرکت دهید. و این کار را نه فقط با پاها بلکه با کل ستون فقرات انجام دهید. »
ادی می‌گوید که رقص آفریقایی روشی عالی برای ایجاد انعطاف پذیری است، چرا که کل ستون فقرات را به حرکت وا می‌دارد. همچنین او انجام حرکاتی در نواحی جانبی بدن مانند پیچ و تاب و چرخش بدن را برای فعال کردن عضله پسواس توصیه می‌کند.

یوگا ، کشش، و تمرینات ذهن و بدن

تمرینات یوگا، روش دیگری برای آزادسازی تنش مفاصل ران و حرکت دادن کل بدن است. تعدادی از حرکات مناسب عبارتند از:

-سلام بر خورشید sun salutations

-کشش لگن

-کشش عضله خم کننده مفصل ران- انجام حرکت و تنفس همزمان سلام بر خورشیدsun salutations، به حرکت ستون فقرات و باز شدن عضله خم کننده مفصل ران کمک می‌کند.

-به علاوه، کشش‌های لگن pelvic stretches مانند حرکت پل با چرخش لگن در صورت احساس درد در پسواس، روش درمانی هم هست.

-تعداد زیادی کشش و تمرینات ورزشی عضله خم کننده مفصل لگن هم هست که می‌توانید به برنامه ورزشی روزانه‌تان اضافه کنید، مانند کشش لانج lunges و کشش پروانه‌ نشسته seated butterfly stretches

تمرینات دیگری که به آزادسازی تنش کمک می‌کنند و ارتباط بین ذهن و بدن را تقویت می‌کنند، عبارتند از:

-چی کونگ qi gong

-تای چی tai chi

-آیکیدو

-رقص

-پیلاتس Pilates

ماساژ گودی پا

ادی می‌گوید که در علم بازتاب شناسی reflexology گودی پا با عضله پسواس مرتبط است. او می‌گوید، شما تنها با مشاهده گودی پایتان می‌توانید وضعیت پسواس خود را بگویید.
وی در ادامه بیان می‌کند: « اگر پایتان را ماساژ می‌دهید و گودی پا فرو می‌رود، احتمالا پسواس شما بیش از حد کشیده شده است، یا اگر گودی پایتان واقعا سفت باشد، احتمالا عضله پسواس شما سفت و منقبض است. بررسی گودی کناری پا در علم بازتاب شناسی، یعنی شما قسمت پایینی کمر یا پایین‌تر از آن، مفاصل لگن را بررسی می‌کنید.
با فشار آوردن به گودی پا، که همان جایی است که نقاط عضلات پسواس و غدد آدرنال قرار دارند، می‌توانید مقداری از تنش درون ناحیه مفصل لگن خود را آزاد کنید.»

گوش دادن به صدای بدن

از طریق تجربه جسمانی somatic experiencing که نوعی درمان است که بر ارتباط بین ذهن و بدن تاکید می‌کند، یاد می‌گیرید که به احساسات بدن توجه کنید و با آن ارتباط دوستانه‌ای برقرار کنید.
کار روی دردها و علائم جسمانی، کمکتان می‌کند تا علت‌های روانی پس زمینه آن را پیدا کنید.
ادی می‌گوید: «این کار یک کار تجسمی است، وقتی که آن را احساس می‌کنید، از آن عبور می‌کنید. وقتی آن را می‌پذیرید، روی آن کار می‌کنید و یا با آن حرف می‌زنید تا تغییراتی ایجاد کنید …. علت هر چه که باشد، خود را در عمیق‌ترین سطح نشان می‌دهد.»

نتیجه گیری

اگر همیشه استرس و اضطراب را تجربه می‌کنید، با چگونگی احساس آن آشنا شوید، و اینکه در کدام قسمت از بدن ذخیره می‌شوند.
هنگامیکه متوجه آنها می‌شوید و درباره تجربیاتتان با یک متخصص اعصاب و روان صحبت می‌کنید، نکته دیگر این است که از تحرک استفاده کنید تا تنش محبوس در بدن را آزاد کنید.
به دلیل ارتباط پسواس با غدد آدرنال و محل چاکرای خاجی، مفاصل ران ذخیره گاه مهم استرس‌های عاطفی هستند.
دفعه بعدی که در کلاس یوگا شرکت کردید و تمرینات باز کننده مفاصل ران را انجام می‌دادید، متوجه می‌شوید که این حرکات خیلی بیشتر از یک کشش ساده هستند.

منبع : 

healthline.com