سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) علائم، علل، و درمان

PCOS یا تنبلی تخمدان چیست از علل تا درمان آن 

سندرم تخمدان پلی کیستیک به دلیل عدم تعادل آندروژن ها ایجاد می شود. علائم شایع عبارتند از کیست تخمدان، دوره های قاعدگی نامنظم و موهای صورت و بدن. گزینه های درمانی شامل کنترل بارداری هورمونی و داروی دیابت متفورمین است. سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان  (PCOS) وضعیتی است که وقتی اتفاق می افتد بر سطوح هورمونی زنان تأثیر می گذارد.زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک مقادیر بالاتر از حد طبیعی هورمون های مردانه تولید می کنند. این عدم تعادل هورمونی باعث می شود بدن آنها دوره های قاعدگی را رد کند و باردار شدن را برای آنها سخت تر میکند.

PCOS همچنین باعث رشد مو در صورت و بدن و طاسی می شود. و می تواند باعث بروز مشکلاتی طولانی مدت مانند دیابت و بیماری قلبی کمک کند . قرص های ضد بارداری و داروهای دیابت که با مقاومت به انسولین، می توانند با  PCOS مبارزه می کنند) می توانند به رفع عدم تعادل هورمونی و بهبود علائم کمک کنند). برای بررسی علل احتمالی سندرم تخمدان پلی کیستیک و اثرات احتمالی آن بر بدن زنان، ادامه مطلب را بخوانید.

 

PCOS یا تنبلی تخمدان  یا تخمدان پلی کیستیک چیست؟

سندرم تخمدان پلی کیستیک یک مشکل هورمونی است که زنان را در سنین باروری (۱۵ تا ۴۴ سالگی) تحت تاثیر قرار می دهد. بین ۲.۲ تا ۲۶.۷ درصد از زنان در این گروه سنی PCOS دارند. بسیاری از زنان سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان دارند اما آن را نمی دانند. در یک مطالعه، تا ۷۰ درصد از زنان مبتلا به PCOS تشخیص داده نشده بودند.سندرم تخمدان پلی کیستیک روی تخمدان‌های زنان، اندام‌های تناسلی که استروژن و پروژسترون تولید می‌کنند ، هورمون‌هایی که چرخه قاعدگی را تنظیم می‌کنند، تأثیر می‌گذارد. تخمدان ها همچنین مقدار کمی هورمون مردانه به نام آندروژن هم تولید می کنند.

تخمدان ها تخمک هایی را آزاد می کنند تا توسط اسپرم مرد بارور شوند. آزاد شدن یک تخمک در هر ماه تخمک گذاری نامیده می شود. هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینه کننده (LH) که در غده هیپوفیز تولید می شوند، تخمک گذاری را کنترل می کنند. FSH  تخمدان را تحریک می کند تا یک فولیکول تولید کند ،کیسه ای حاوی تخمک ، و سپس LH تخمدان را تحریک می کند تا یک تخمک بالغ آزاد کند.

PCOS  یک “سندرم” یا گروهی از علائم است که بر تخمدان ها و تخمک گذاری تاثیر می گذارد. سه ویژگی اصلی آن عبارتند از:

-کیست در تخمدان ها

-سطوح بالای هورمون های مردانه

-پریودهای نامنظم یا حذف شده

در PCOS، بسیاری از کیسه های کوچک پر از مایع در داخل تخمدان رشد می کنند. کلمه “پلی کیستیک” به معنای “کیست های زیاد” است. این کیسه ها در واقع فولیکول هایی هستند که هر کدام حاوی یک تخمک نابالغ هستند. تخمک ها هرگز به اندازه ای بالغ نمی شوند که باعث شروع تخمک گذاری شود.

عدم تخمک گذاری سطح استروژن، پروژسترون، FSH و LH را تغییر می دهد. سطح پروژسترون کمتر از حد معمول است، در حالی که سطح آندروژن بالاتر از حد معمول است. هورمون های اضافی مردانه چرخه قاعدگی را مختل می کنند، بنابراین زنان مبتلا به PCOS کمتر از حد معمول پریود می شوند.

PCOS  یک بیماری جدید نیست. پزشک ایتالیایی آنتونیو والینسری اولین بار در سال ۱۷۲۱ علائم آن را بیان کرد. به طور کلی  سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) تقریباً ۲۷ درصد از زنان را در طول سالهای باروری تحت تأثیر قرار می دهد ، این شامل کیست در تخمدان ها، سطوح بالای هورمون های مردانه و پریودهای نامنظم است.

 

 

چه دلایلی باعث سندروم پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان می شود؟

پزشکان دقیقاً نمی دانند چه چیزی باعث PCOS می شود. آنها معتقدند که سطوح بالای هورمون های مردانه مانع از تولید هورمون های تخمدان ها و ساخت تخمک به طور طبیعی می شود.ژن ها، مقاومت به انسولین و التهاب همگی با تولید بیش از حد آندروژن مرتبط هستند.

-ژن و وراثت عامل تنبلی تخمدان می تواند باشد

مطالعات نشان می دهد که PCOS در خانواده ها به صورت ورثتی ایجاد می شود. این احتمال وجود دارد که بسیاری از ژن ها ، نه فقط یک ژن، در به وجود آمدن این وضعیت نقش داشته باشند.

 

-مقاومت به انسولین

تا ۷۰ درصد از زنان مبتلا به PCOS مقاومت به انسولین دارند ، به این معنی که سلول های آنها نمی توانند به درستی از انسولین استفاده کنند.  انسولین هورمونی است که پانکراس برای کمک به بدن در استفاده از قند موجود در غذاها برای انرژی، تولید می کند. زمانی که سلول ها نتوانند به درستی از انسولین استفاده کنند، نیاز بدن به انسولین افزایش می یابد. پانکراس برای جبران، انسولین بیشتری تولید می کند. انسولین اضافی تخمدان ها را تحریک می کند تا هورمون های مردانه بیشتری تولید کنند. چاقی عامل اصلی مقاومت به انسولین است. چاقی و مقاومت به انسولین می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهد .

 

-التهاب

زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک اغلب سطح التهاب بالایی در بدن خود را تجربه کرده اند و می کنند. اضافه وزن نیز می تواند به التهاب کمک کند. مطالعات  التهاب بیش از حد را با سطوح بالاتر آندروژن مرتبط دانسته اند.

به طور کلی  پزشکان دقیقاً نمی دانند چه چیزی باعث PCOS می شود. آنها معتقدند که این امر از عواملی مانند ژن ها، مقاومت به انسولین و سطوح بالاتر التهاب در بدن ناشی می شود.

 

 

علائم رایج PCOS یا علائم تنبلی تخمدان

برخی از زنان در حدود اولین دوره قاعدگی خود علائم را مشاهده می کنند. برخی دیگر تنها پس از افزایش وزن زیاد یا مشکل باردار شدن متوجه می شوند که PCOS دارند.

شایع ترین علائم PCOS عبارتند از:

–پریودهای نامنظم .

عدم تخمک گذاری مانع از ریزش پوشش داخلی رحم در هر ماه می شود. برخی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کمتر از هشت بار در سال پریود می شوند یا اصلاً هیچ پریود نمی شوند.

 

–خونریزی شدید.

دیواره رحم برای مدت طولانی تری ایجاد می شود، بنابراین دوره های پریود می تواند سنگین تر از حد معمول باشد.

–رشد مو.

بیش از ۷۰ درصد از زنان مبتلا به این عارضه روی صورت و بدن خود، از جمله پشت، شکم و سینه ، مو رشد می کند. رشد موهای زائد هیرسوتیسم نامیده می شود.

 

–آکنه .

هورمون‌های مردانه می‌توانند پوست را چرب‌تر از حد معمول کنند و باعث ایجاد جوش‌ها در نواحی مانند صورت، سینه و قسمت بالای کمر شوند.

 

-افزایش وزن .

تا ۸۰ درصد از زنان مبتلا به PCOS دارای اضافه وزن یا چاقی هستند .

 

طاسی الگوی مردانه .

موهای سر نازک تر شده و ممکن است ریزش کنند.

 

تیره شدن پوست.

لکه های تیره پوست می توانند در چین های بدن مانند چین های روی گردن، کشاله ران و زیر سینه ها ایجاد شوند.

 

-سردرد.

تغییرات هورمونی می تواند باعث سردرد در برخی از زنان شود.

خلاصه اینکه سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند چرخه قاعدگی را مختل کند و منجر به پریودهای کمتر شود. آکنه، رشد مو، افزایش وزن و لکه های تیره پوست از دیگر علائم این بیماری هستند.

 

 

چگونه PCOS یا تنبلی تخمدان بر بدن شما تأثیر می گذارد و چه نشانه هایی دارد

سطح آندروژن بالاتر از حد طبیعی می تواند بر باروری و سایر جنبه های سلامتی شما تأثیر بگذارد.

 

-ناباروری

برای باردار شدن باید تخمک گذاری کنید. زنانی که به طور منظم تخمک گذاری نمی کنند، تعداد زیادی تخمک برای بارور شدن آزاد نمی کنند. PCOS یکی از علل اصلی ناباروری در زنان است.

 

-سندرم متابولیک

تا ۸۰ درصد از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک دارای اضافه وزن یا چاقی هستند، چاقی و PCOS خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می دهند:

-قند خون بالا

-فشار خون بالا

-کلسترول خوب HDL پایین

-کلسترول “بد” LDL بالا

این عوامل با هم سندرم متابولیک نامیده می شوند و خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می دهند:

-بیماری قلبی

-دیابت

-سکته

-آپنه خواب

این وضعیت باعث مکث های مکرر در تنفس در طول شب می شود که خواب را مختل می کند. آپنه خواب در زنانی که اضافه وزن دارند شایع تر است – به خصوص اگر آنها PCOS نیز داشته باشند. خطر آپنه خواب در زنانی که هم چاقی و هم PCOS دارند، ۵ تا ۱۰ برابر بیشتر از زنان بدون PCOS است.

 

-سرطان آندومتری

در طی تخمک گذاری، پوشش داخلی رحم ریزش می کند. اگر هر ماه تخمک گذاری نکنید، ممکن است پوشش داخلی ایجاد شود. پوشش ضخیم رحم می تواند خطر ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش دهد.

 

-افسردگی

تغییرات هورمونی و علائمی مانند رشد موهای ناخواسته می تواند بر احساسات شما تأثیر منفی بگذارد. بسیاری از مبتلایان به PCOS در نهایت افسردگی و اضطراب را تجربه می کنند.

 

به طور کلی  عدم تعادل هورمونی می تواند به طرق مختلف بر سلامت زنان تأثیر بگذارد. PCOS می تواند خطر ناباروری، سندرم متابولیک، آپنه خواب، سرطان آندومتر و افسردگی را افزایش دهد.

 

 

چگونه PCOS یا تنبلی تخمدان تشخیص داده می شود؟

پزشکان معمولا PCOS را در زنانی که حداقل دو مورد از این سه علامت را دارند تشخیص می‌دهند:

-سطوح بالای آندروژن

-سیکل های قاعدگی نامنظم

-کیست در تخمدان ها

-پزشک شما همچنین باید بپرسد که آیا علائمی مانند آکنه، رشد موهای صورت و بدن و افزایش وزن داشته اید یا خیر.

-معاینه لگن می تواند هر گونه مشکل در تخمدان ها یا سایر قسمت های دستگاه تناسلی شما را بررسی کند. در طول این آزمایش، پزشک انگشتان دستکش دار را وارد واژن شما می کند و هرگونه رشد در تخمدان ها یا رحم شما را بررسی می کند.

-آزمایش خون سطوح بالاتر از حد طبیعی هورمون های مردانه را بررسی می کند.

-همچنین ممکن است آزمایش خون برای بررسی سطح کلسترول ، انسولین و تری گلیسیرید برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری های مرتبط مانند بیماری قلبی و دیابت انجام دهید.

-سونوگرافی از امواج صوتی برای بررسی فولیکول های غیرطبیعی و سایر مشکلات مربوط به تخمدان ها و رحم استفاده می کند.

پزشکان سندرم تخمدان پلی کیستیک را در صورتی تشخیص می دهند که زنان حداقل دو تا از سه علامت اصلی را داشته باشند ، سطح آندروژن بالا، پریودهای نامنظم و کیست در تخمدان ها. معاینه لگن، آزمایش خون و سونوگرافی می تواند تشخیص را تایید کند.

 

بارداری و تنبلی تخمدان

سندرم تخمدان پلی کیستیک چرخه طبیعی قاعدگی را قطع می کند و باردار شدن را سخت تر می کند. بین ۷۰ تا ۸۰ درصد از زنان مبتلا به PCOS مشکلات باروری دارند. این وضعیت همچنین می تواند خطر عوارض بارداری را افزایش دهد . زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک دو برابر بیشتر از زنانی که این بیماری را ندارند، نوزاد خود را زودتر به دنیا می آورند. آنها همچنین در معرض خطر بیشتری برای سقط جنین، فشار خون بالا و دیابت بارداری هستند ، با این حال، زنان مبتلا به PCOS می توانند با استفاده از درمان های باروری که تخمک گذاری را بهبود می بخشد باردار شوند . کاهش وزن و کاهش سطح قند خون می تواند شانس شما را برای داشتن یک بارداری سالم افزایش دهد. تنبلی تخمدان  می تواند باردار شدن را سخت تر کند و خطر عوارض بارداری و سقط جنین را افزایش دهد. کاهش وزن و سایر درمان ها می تواند شانس شما را برای داشتن یک بارداری سالم افزایش دهد. اگر قصد باردار شدن دارید قبل از آن در مورد بدن خود و میزان آب مورد نیاز بدن در بارداری ، تغذیه در بارداری بدانید.

 

 

نکات رژیم غذایی و شیوه زندگی برای درمان تنبلی تخمدان

درمان PCOS معمولاً با تغییرات سبک زندگی مانند کاهش وزن، رژیم غذایی و ورزش شروع می شود. از دست دادن تنها ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می تواند به تنظیم چرخه قاعدگی و بهبود علائم PCOS کمک کند ، کاهش وزن همچنین می تواند:

-سطح کلسترول را بهبود بخشد

-کاهش انسولین

-خطر بیماری قلبی و دیابت را کاهش می دهد

هر رژیمی که به کاهش وزن کمک کند می تواند به وضعیت شما کمک کند. با این حال، برخی از رژیم های غذایی ممکن است مزایایی نسبت به سایرین داشته باشند.

مطالعاتی که رژیم‌های غذایی را برای PCOS مقایسه کرده‌اند، نشان داده‌اند که رژیم‌های کم کربوهیدرات هم برای کاهش وزن و هم برای کاهش سطح انسولین مؤثر هستند، مانند انواع رژیم های کیتو و رژیم های مدیترانه ایی

یک رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین (GI)پایین که بیشتر کربوهیدرات ها را از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل دریافت می کند، به تنظیم چرخه قاعدگی بهتر از رژیم کاهش وزن معمولی کمک می کند.

چند مطالعه نشان داده اند که ۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط ​​حداقل ۳ روز در هفته می تواند به کاهش وزن زنان مبتلا به PCOS کمک کند. کاهش وزن با ورزش همچنین باعث بهبود تخمک گذاری و سطح انسولین می شود .

ورزش وقتی با یک رژیم غذایی سالم ترکیب شود حتی مفیدتر است. رژیم غذایی همراه با ورزش به شما کمک می کند وزن بیشتری نسبت به هر یک از مداخلات به تنهایی کاهش دهید و خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی را کاهش می دهد. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد طب سوزنی می‌تواند به بهبود PCOS کمک کند، اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. درمان PCOS با تغییرات سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش شروع می شود. کاهش تنها ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن در صورت اضافه وزن می تواند به بهبود علائم شما کمک کند.