علائم و نشانه های قند خون بالا بر اساس سن
سطح قند خون شما در طول روز با خوردن، ورزش و خواب در نوسان است. استرس و هورمون ها نیز نقش دارند. افراد مبتلا به دیابت باید سطح قند خون را به دقت کنترل کنند تا مطمئن شوند که در محدوده هدف مناسب باقی می مانند – که اغلب توسط یک ارائه دهنده پزشکی تعیین می شود.
قند خون چیست؟
قند خون یا گلوکز، نوع اولیه قند در بدن است. از کربوهیدرات های موجود در غذاها می آید. گلوکز برای تامین انرژی سلول های سراسر بدن از جمله سلول های مغز ضروری است.
سطح قند خون خارج از محدوده هدف می تواند پیامدهای سلامتی عمیقی داشته باشد. برندا پرالتا، متخصص تغذیه و مدرس گواهی دیابت در FeastGood.com می گوید: «وقتی سطح قند خون خیلی بالا یا خیلی پایین باشد، می تواند عواقب سلامتی جدی مانند آسیب عصبی، آسیب کلیوی و بیماری قلبی داشته باشد.
او توضیح می دهد که قند خون بالا (هیپرگلیسمی) می تواند منجر به بیماری هایی مانند دیابت، بیماری های قلبی عروقی و سکته شود. قند خون پایین (هیپوگلیسمی) می تواند باعث گیجی، اضطراب، ضعف، عرق کردن و مشکلات بینایی شود. سطوح بسیار پایین قند خون می تواند منجر به تشنج و غش شود.
چرا قند خون یا دیابت مهم است؟
دیابت وضعیتی است که تنظیم سطح گلوکز را برای بدن دشوار یا غیرممکن می کند. هنگامی که فردی مبتلا به دیابت زندگی می کند، بدن او یا قادر به تولید انسولین کافی نیست یا انسولین کافی را برای استفاده در دسترس قرار نمی دهد. انسولین هورمونی است که به بدن کمک می کند از گلوکز برای انرژی استفاده کند. هنگامی که سطح انسولین خیلی پایین باشد، گلوکز در جریان خون تجمع می یابد و می تواند به اندام ها و سایر بافت ها آسیب برساند.
بسیاری از محققین میگویند: “دیابت زمانی رخ می دهد که بدن فرد نتواند به اندازه کافی قندی را که به طور معمول در رژیم غذایی روزانه ما مصرف می شود، مدیریت کند.” افزایش مزمن قند می تواند منجر به تغییراتی در عروق خونی بزرگ و کوچک شود.
دکتر ملر توضیح می دهد که با گذشت زمان، تغییرات در عروق بزرگ می تواند منجر به افزایش خطر حمله قلبی و سکته شود، در حالی که آسیب به عروق کوچک می تواند باعث آسیب عصبی، از دست دادن بینایی و نارسایی کلیه شود.
برای افراد مبتلا به دیابت، حفظ سطح قند خون سالم برای جلوگیری از عوارض جدی سلامتی در آینده ضروری است. این امر مستلزم درک سطوح هدف گلوکز برای گروه‌های سنی مختلف و ایجاد تغییرات در سبک زندگی بر این اساس است، زیرا قند خون می‌تواند بر اساس آنچه می‌خورید و زمان، و عوامل دیگر، بالا یا پایین شود.
عدد A1C در آزمایش قند خون چیست؟
تست A1C که هموگلوبین گلیکوزیل یا glycosylated hemoglobin نیز نامیده می‌شود، یک ابزار تشخیصی استاندارد است که برای اندازه‌گیری میانگین سطح قند خون فرد در سه ماه گذشته (۹۰ روز) استفاده می‌شود. این نشان دهنده میزان کنترل قند خون شما در آن دوره زمانی است.
Peralta توضیح می دهد: “این یک معیار ضروری برای کنترل قند خون در دیابت است، زیرا دید بلندمدتی از سطح قند خون ارائه می دهد و می تواند به پیش بینی خطر عوارض ناشی از دیابت کمک کند.”
در این آزمایش از یک نمونه خون کوچک برای تجزیه و تحلیل میزان هموگلوبین استفاده می شود – و بر اساس، پروتئینی که در گلبول های قرمز خون یافت می شود و اکسیژن را حمل می کند و به مولکول های گلوکز متصل می شود. نتیجه گیری می کند هرچه سطح گلوکز در جریان خون شما بالاتر باشد، هموگلوبین بیشتری به آن متصل می شود و با آزمایش A1C مشخص می شود. این آزمایش اغلب با نیش انگشت در مطب پزشک انجام می شود.
عدد A1C به صورت درصد بیان می شود و درصدهای بالاتر نشان دهنده سطوح بالاتر گلوکز در جریان خون است. میزان A1C سالم برای افراد بدون دیابت بین ۴ تا ۵.۷ درصد است. مقداری بین ۵.۷ تا ۶.۴ درصد پیش دیابت در نظر گرفته می شود، در حالی که ۶.۵ درصد و بالاتر با دیابت سازگار است.
یکی از نکات مهمی که باید در مورد عدد A1C فرد در نظر گرفت این است که ممکن است تحت تأثیر سایر شرایط پزشکی مانند کم خونی باشد که می تواند منجر به خواندن نادرست شود. به همین دلیل است که معمولاً بررسی آزمایش مکمل مانند گلوکز ناشتا، همراه با عدد A1C توصیه می شود.
چگونه قند خون را چک کنیم؟
قند خون اغلب با یک گلوکومتر آزمایش می شود که میزان گلوکز موجود در نمونه خون را اندازه گیری می کند. یک قطره کوچک خون از نوک انگشت یا بازو روی یک نوار تست قرار می گیرد و وارد دستگاه گلوکومتر می شود. نتایج در عرض چند ثانیه روی صفحه LCD گلوکومتر نمایش داده می شود.
روش دیگر برای آزمایش قند خون از طریق پایش مداوم گلوکز (CGM) است که معمولاً شامل قرار دادن یک سنسور یکبار مصرف و مقاوم در برابر آب در پشت بازو یا معده است. این سنسورها را می توان با خواننده اسکن کرد و بسته به برند، سه تا ۱۴ روز قابل استفاده است. بسیاری از سنسورهای CGM به همراه تلفن هوشمند استفاده می‌شوند و به فرد و دیگران (مانند مراقبان) امکان می‌دهند روند گلوکز را در هشت ساعت گذشته ببینند.
افراد مبتلا به دیابت معمولاً چندین بار در روز، از جمله قبل از غذا و میان وعده و دو ساعت بعد از غذا، سطح قند خون خود را چک می کنند. در موارد خاص، پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش گلوکز ناشتا یا آزمایش تحمل گلوکز خوراکی را نیز تجویز کند. این آزمایش‌ها سطح گلوکز خون را در زمان‌های خاص (ناشتا یا بعد از غذا خوردن) اندازه‌گیری می‌کنند.
زمان آزمایش قند خون
برای بسیاری از افراد مبتلا به دیابت، زمان استاندارد آزمایش قند خون قبل از غذا و قبل از خواب است. با این حال، پزشک ممکن است از کسی بخواهد بسته به شرایطش، حداکثر دو ساعت پس از صرف غذا و در نیمه شب، قند خون خود را آزمایش کند. بهترین راه برای تعیین تعداد دفعات آزمایش قند خون، مشورت با پزشک است، که می تواند زمان هایی را بر اساس نیازهای سلامتی خاص شما توصیه کند.
موارد دیگری که در آن فرد ممکن است آزمایش قند خون خود را در نظر بگیرد عبارتند از:
- هنگام تجربه علائم قند خون پایین، مانند سرگیجه، تعریق یا گیجی
- بعد از صرف غذا در رستوران یا امتحان کردن غذاهای جدید
- هنگام احساس بیماری
- هنگام تجربه استرس
- در حین مصرف الکل
- قبل و بعد از ورزش
- هنگام شروع یک داروی جدید
- پس از مصرف بیش از حد انسولین یا داروهای دیابت
- پس از مصرف داروهای دیابت در زمان نامناسب
تفاوت سطح قند خون ناشتا در مقابل غیر ناشتا
آزمایش قند خون ناشتا و غیر ناشتا برای غربالگری افراد از نظر دیابت و پیش دیابت استفاده می شود.
آزمایش قند خون ناشتا پس از هشت ساعت نخوردن غذا، سطح قند خون را اندازه گیری می کند و معمولاً صبح ها قبل از صبحانه انجام می شود. سطح قند خون ناشتا ممکن است بر اساس محدوده های زیر نشان دهنده این باشد که یک فرد پیش دیابت یا دیابت دارد.
- نرمال: ۹۹ میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
- پیش دیابت: ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر تا ۱۲۵ میلی گرم در دسی لیتر
- دیابت: ۱۲۶ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر
آزمایش قند خون غیر ناشتا نیازی به پرهیز از غذا خوردن قبل از آن ندارد. سطح قند خون غیر ناشتا ممکن است بر اساس محدوده های زیر نشان دهنده این باشد که یک فرد پیش دیابت یا دیابت دارد.
- نرمال: ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
- پیش دیابت: ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر تا ۱۹۹ میلی گرم در دسی لیتر
- دیابت: ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر
جدول میزان قند خون نرمال و غیر نرمال در افراد و سنین مختلف
علائم افراد مبتلا به قند خون
اگر سطح قند خون شما به طور مداوم بیش از حد بالا یا پایین باشد، ممکن است علائم و نشانه های خاصی را تجربه کنید. موارد زیر علائم رایج قند خون نامتعادل هستند:
علائم قند خون بالا عبارتند از:
- افزایش تشنگی
- تکرر ادرار
- خستگی
- تاری دید
- زخم هایی که دیر التیام می یابند
- کاهش وزن
- عفونت های مکرر
علائم قند خون پایین عبارتند از:
- گرسنگی
- تکان دادن
- تعریق
- ضربان قلب تند
- سردرد
- سرگیجه
- گیجی و مشکل در تمرکز
چگونه قند خون را کنترل و یا تا حدی درمان کنیم؟
هیدراته بمانید:
کم آبی می تواند باعث شود که قند در خون شما متمرکزتر شود و منجر به سطوح بالاتر گلوکز شود. افزایش مصرف آب یا آب معدنی چون بدون قند است و کاملا هم مفید است،می تواند با وارد کردن آب بیشتر به جریان خون به تنظیم قند خون کمک کند.
بیشتر ورزش کنید:
فعالیت بدنی بدن شما را نسبت به انسولین حساس تر می کند و تا ۲۴ ساعت بعد از ورزش قند خون را کاهش می دهد
استرس را مدیریت کنید:
استرس ممکن است منجر به افزایش سطح قند خون شود. یادگیری روش های سالم برای مقابله با استرس از طریق فعالیت های درمانی (مانند گوش دادن به موسیقی یا پیاده روی) می تواند به مبارزه با قند خون بالا کمک کند. از تکنیک های کاهش استرس بدون دارو که ما در مقاله مشخص شده به آن پرداختیم حتما استفاده کنید.
به اندازه کافی بخوابید:
تحقیقات نشان می دهد که کیفیت پایین خواب بر توانایی بدن برای کنترل سطح قند خون تأثیر منفی می گذارد. سعی کنید هفت تا هشت ساعت در شب بخوابید. اگر مشکوک به اختلال خواب هستید با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.
کربوهیدرات ها را کم کنید:
کربوهیدرات ها در طول فرآیند هضم به گلوکز تجزیه می شوند و می توانند باعث افزایش سطح قند خون شوند. شمارش کربوهیدرات ها می تواند به مدیریت سطح قند خون کمک کند و به برخی افراد دیابتی کمک کند تا مطمئن شوند که انسولین کافی دریافت می کنند.برای این قسمت دو رژیم اتکینز و رژیم مدیترانه ایی بسیار کمک کننده است چون در هر دو ؤزیم کربوهیدرات نداریم یا مقدار آن بسیار کم است.
سوالات متداول (سؤالات متداول)
سطح قند خون طبیعی بلافاصله بعد از غذا خوردن چقدر است؟
طبق انجمن دیابت آمریکا، محدوده قند خون طبیعی یک تا دو ساعت پس از خوردن غذا معمولاً ۱۸۰ میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر در افراد غیر باردار مبتلا به دیابت و ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر در افراد باردار مبتلا به دیابت است.
سطح قند خون سالم در صبح چقدر است؟
سطح قند خون سالم در صبح قبل از غذا خوردن بین ۸۰ تا ۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر است.
سطح قند خون طبیعی برای خانم باردار چقدر است؟
انجمن دیابت آمریکا محدوده های هدف زیر را برای افراد بارداری که سطح گلوکز خون را آزمایش می کنند توصیه می کند:
-ناشتا: ۹۵ میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
-یک ساعت پس از غذا: ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
-دو ساعت بعد از غذا: ۱۲۰ میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
اگر دیابت نداشته باشم باید نگران قند خون باشم؟
برای افراد بدون دیابت، آزمایش قند خون معمولاً غیر ضروری است. با این حال، اگر علامت هایی برای پیش دیابت دارید، مانند داشتن چاقی یا اضافه وزن، بالای ۴۵ سال سن یا داشتن یکی از اعضای فامیل مبتلا به دیابت نوع ۲، با پزشک خود مشورت کنید تا مشخص شود که آیا باید قند خون خود را آزمایش کنید یا خیر.
